Cybercrime en witwassen

34 Cybercrime en witwassen
ware en in het bijzonder cryptoware in Nederland (CSBN 5, 2016, p. 17). Respondenten
van de interviews geven ook aan dat het probleem van cryptoware
zal groeien, omdat de technologie van versleuteling inmiddels is geperfectioneerd
en relatief eenvoudig geld kan worden verdiend met de malware.
2.4 Typologie van witwassen
In de literatuur bestaat geen eenduidige definitie voor witwassen. Uit literatuuronderzoek
van Unger (2006, p. 30-35) blijkt bijvoorbeeld dat er 18 definities
te vinden zijn (Van Koningsveld, 2008, p. 88-104; Gelemerova, 2011, p. 59
e.v.). Dit geeft aan hoe onduidelijk het begrip is. Er zijn echter wel twee kernaspecten,
namelijk het verbergen of verhullen van de illegale herkomst van
gelden of voorwerpen en het uitgeven van die opbrengsten (deels) in de
bovenwereld. Om confiscatie te voorkomen zullen criminelen via het witwasproces
het geld willen onttrekken aan het zicht van politie, justitie en de
Belastingdienst (Kleemans et al., 2002, p. 127). 46
Voordat kan worden ingegaan op de relatie tussen cybercrime en witwassen,
is het van belang om een beeld te krijgen van de verschillende witwasmethoden.
Op deze manier wordt de werkwijze van criminelen duidelijker en kan
een onderscheid worden gemaakt tussen de fysieke en digitale wereld. Om
deze reden volgt hieronder een overzicht van witwasmethoden die regelmatig
voorkomen in de opsporingspraktijk. Wij maken daarbij een onderscheid
tussen eenvoudige en complexe witwasconstructies (Kruisbergen et. al., 2012,
p. 187-213; Kruisbergen & Soudijn, 2015, p. 12; Europol, 2015a, p. 18 e.v.).
Onderstaande vormen van witwassen kunnen in beginsel ook een rol spelen
bij het witwassen van uit cybercrime verkregen gelden.
2.4.1 De eenvoudige witwasconstructies
Het verplaatsen van geld met als doel te verhullen is een methode die in veel
zaken voorkomt (Kruisbergen et. al., 2012, p. 190-203; Soudijn & Akse, 2012).
Binnen deze witwasconstructie wordt geld bijvoorbeeld omgezet naar een
andere valuta of verplaatst naar een ander land, waarin het geld wordt geïnvesteerd
in onroerend goed of andere zaken. Dit kan op twee manieren, door
middel van het fysiek smokkelen van het geld, waarbij een persoon het in zijn
bagage meeneemt of als postpakket opstuurt. Het kan ook als een girale verplaatsing
door middel van bijvoorbeeld money-transfer. Het toezicht is sinds
de jaren negentig verscherpt. Eerst werd de Wet melding ongebruikelijke
transacties (Wet MOT) en de Wet identificatie bij dienstverlening (Wid) ingevoerd.
Later, in 2008, werden deze wetten opgevolgd door de Wet ter voorkoming
van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Centraal in deze
46 Kamerstukken II, 1999/2000, 27 159, nr. 3, p. 1.