Cybercrime en witwassen

Kenmerken van actoren bij het witwassen van opbrengsten uit banking malware en ransomware 95
bijgedragen aan het in kaart brengen van de meest populaire witwaskanalen
voor banking malware en phishing (zie Bijlage 5).
Via het ECTF-samenwerkingsverband hebben de vier grootste Nederlandse
banken (ABN-AMRO, ING, Rabobank en SNS bank) voor dit onderzoek gegevens
beschikbaar gesteld over alle transacties die betrekking hadden op
banking malware (en phishing) over de periode 2012 tot en met 2015. Dit
maakte het mogelijk om het onderzoek naar money mules van Mauritz
(2014), dat alleen op 2012 is gebaseerd, voor een langere tijdsperiode uit te
voeren en de bevindingen daarin verder uit te diepen. In deze paragraaf worden
de resultaten van deze nieuwe gegevensset over money mules in Nederland
besproken. Meer informatie over de gegevensset zelf en andere resultaten
die hieruit zijn verkregen, worden in bijlage 5 gepresenteerd. Let wel,
dankzij deze gegevensset van de banken is het mogelijk om gedetailleerde
kenmerken van money mules in kaart te brengen, zeker in vergelijking met
de andere actoren die worden besproken in dit hoofdstuk. Dit betekent uiteraard
niet dat de money mule een belangrijkere rol speelt in het witwasproces,
maar vooral dat relatief veel over deze actor bekend is.
5.2.1 Omgevingskenmerken
De omgevingskenmerken zijn afgeleid uit de opgegeven woonplaatsen van
de rekeninghouders. Hoewel money mules door heel Nederland verspreid
wonen (zie ook Mauritz, 2014), laat figuur 5.1 zien dat negen van de tien
gemeenten met het hoogste aantal money mules behoren tot de top vijftien
grootste gemeenten van Nederland. 244 De enige uitzondering is Schiedam, de
44 e gemeente van Nederland, die op de vijfde plaats staat. Zeer waarschijnlijk
komt deze hoge notering door de nabijheid van Rotterdam.
Tabel 5.2 geeft voor elk jaar de top vijf steden aan en het percentage van de
money mules dat daar woonachtig is. Hierdoor wordt duidelijk dat de drie
grootste gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, en Den Haag) elk jaar de gegevensset
domineren. Samen huisvesten ze jaarlijks meer dan 40% van het
totaal aan money mules, terwijl maar 12% van de Nederlandse bevolking in
deze drie steden woont. Daarnaast is het ook duidelijk dat de overige
gemeenten in de top vijf nauwelijks veranderen.
244 https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_grootste_gemeenten_in_Nederland.