Cybercrime en witwassen

36 Cybercrime en witwassen
Based Money Laundering (TBML). Het criminele geld wordt gebruikt om
legale internationale transacties te verrichten, waarbij in een land goederen
worden ingekocht en vervolgens in een ander land worden verkocht. De
Financial Action Task Force on Money Laundering (FATF, 2008, p. 1) heeft
het misbruik als volgt gedefinieerd: ‘the process of disguising the proceeds of
crime and moving value through the use of trade transactions in an attempt to
legitimise their illegal origins or finance their activities’. 47 Het geld is op deze
manier verplaatst door wat lijkt een legitieme reden, maar het proces gaat
echter vaak gepaard met valse facturen. Uit verschillende Nederlandse
opsporingsonderzoeken blijkt dat bij TBML regelmatig wordt betaald met
contanten. Het is van belang op te merken dat dit doorgaans een teken is dat
er iets verdachts aan de hand is. Het is namelijk zeer uitzonderlijk voor
bedrijven om grote bedragen met contanten te betalen (Europol, 2015a,
p. 30).
Geld kan ook worden witgewassen via (online) kansspelen. Er is een aantal
manieren waarop gokwinsten de herkomst van criminele gelden kunnen verhullen.
In 2009 stelde een rapport van AGP-FATF dat het volume en de
omzetsnelheid van de transacties die in casino’s plaatsvinden een aanzienlijk
risico voor witwassen vormen. De eenvoudigste manier is door zwart geld in
speelfiches om te wisselen en deze vervolgens (na al dan niet gespeeld te
hebben) op een bankrekening te laten boeken. Op het moment dat de
omschrijving ‘speelwinst’ bij de overboeking staat, is het zwarte geld daarmee
legaal geld geworden. Het kan ook zo zijn dat achteraf een verklaring
wordt aangedragen voor het anders onverklaarbare vermogen als speelwinst.
Feit is dat deze verklaring snel te weerleggen is, want bewijs van een overboeking
ontbreekt. Daarnaast kan met gegevens zoals het aantal casinobezoeken
en een kansberekening worden bepaald of het realistisch is dat er sprake is
van gokwinsten. 48 De komst van online casino’s heeft het witwassen gemakkelijker
gemaakt doordat twee of meer accounts kunnen worden gecreëerd.
Zo kan de crimineel met beide accounts spelen en door expres slecht te spelen
op het ene account, het vermogen oversluizen naar het andere account.
De loan-back-constructie is, zoals de naam al doet vermoeden, een manier
voor criminelen om crimineel verdiend geld via een omweg aan zichzelf
terug te lenen. De methode is vaak redelijk doordacht en er wordt gebruikgemaakt
van buitenlandse rekeningen. Zo kan er een huis worden gekocht
met geld geleend van een particulier in het buitenland. De particulier is in
werkelijkheid de crimineel zelf, onder valse naam, of een familielid of katvanger
aan wie het geld eerst is overgemaakt. Op deze manier lijkt er sprake te
zijn van een rechtmatige leningsovereenkomst en wordt het financiële spoor
moeilijker te volgen. Soudijn en Akse (2012, p. 34) geven aan dat het wel
47 Zie ook Soudijn en Akse (2012, p. 49).
48 Gerechtshof Arnhem, 27 februari 2007, ECLI:NL:GHARN:2007:AZ9398.