Cybercrime en witwassen

Cybercrime en witwassen 23
Daders kunnen ook gebruikmaken van kwaadaardige software om zich op
afstand ongeautoriseerd toegang te verschaffen tot een computer. Deze
kwaadaardige software wordt vaak omschreven met de Engelse term ‘malware’,
een samenvoeging van de Engelse termen ‘malicious’ en ‘software’
(Bernaards, Monsma & Zinn, 2012, p. 35). Het maken en verspreiden van
kwaadaardige software, alsmede het bezit ervan teneinde de software te
gebruiken voor criminele doeleinden, is strafbaar gesteld in Nederland. 19
Malware kan worden geprogrammeerd met veel verschillende functionaliteiten.
Met name kan gedacht worden aan (1) het vastleggen van toetsaanslagen
(de ‘keylogging’-functie), (2) het zich op afstand via een achterdeurtje toegang
verschaffen tot de computer (de ‘backdoor’-functie) en (3) het aanzetten
van verschillende functionaliteiten van de computers, zoals de webcam
of microfoon (Bernaards, Monsma & Zinn, 2012, p. 36). Ook kan met zogeheten
Remote Administration Tools (RATs) een computersysteem op afstand
(totaal) worden overgenomen. In paragraaf 2.3 en paragraaf 2.4 wordt verder
ingegaan op de functionaliteiten van twee specifieke vormen van malware,
namelijk banking malware en ransomware. Deze typen cybercrime zijn geselecteerd
omdat dit twee van de voornaamste vormen van financiële cybercrime
zijn, waarmee criminelen grote bedragen verdienen die ze vervolgens
willen witwassen.
Computers die besmet zijn met malware en door een derde op afstand via
een andere computer kunnen worden aangestuurd, worden onderdeel van
een botnet (Bernaards, Monsma & Zinn, 2012, p. 45). Figuur 2.1 visualiseert
een (eenvoudige) infrastructuur van een botnet.
19 Zie artikel 350a Sr voor de strafbaarstelling van het verspreiden van malware en installeren van malware op
geautomatiseerde systemen. In artikel 139c Sr is het aftappen en/of opnemen van gegevens strafbaar gesteld.
Het produceren van malware is strafbaar op grond van artikel 139d lid 2 sub a Sr. In artikel 139d lid 2 sub b
en lid 3 Sr wordt ten slotte ook het bezit of verspreiden van de apparatuur strafbaar gesteld.