Cybercrime en witwassen
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
64 <strong>Cybercrime</strong> <strong>en</strong> witwass<strong>en</strong><br />
Vervolg<strong>en</strong>s blijft het nog steeds de uitdaging om de pseudoniem<strong>en</strong> te koppel<strong>en</strong><br />
aan hun echte id<strong>en</strong>titeit<strong>en</strong>. Dit kan bijvoorbeeld door de transactiegegev<strong>en</strong>s<br />
<strong>en</strong> geclusterde Bitcoin-adress<strong>en</strong> te koppel<strong>en</strong> aan andere bronn<strong>en</strong>. Wanneer<br />
bijvoorbeeld iemand op e<strong>en</strong> forum zijn of haar Bitcoin-adres noemt, is<br />
e<strong>en</strong> koppeling mogelijk (Meiklejohn et al., 2013; Reid & Harrigan, 2013). Ook<br />
via informatie over betaling<strong>en</strong> bij webwinkels kunn<strong>en</strong> bijvoorbeeld afleveradress<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> e-mailadress<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere informatie word<strong>en</strong> achterhaald. Criminel<strong>en</strong><br />
zull<strong>en</strong> wellicht niet snel de Bitcoin-adress<strong>en</strong> prijsgev<strong>en</strong> waarmee ze<br />
geld witwass<strong>en</strong>, maar soms minder voorzichtig zijn met Bitcoin-adress<strong>en</strong><br />
waarmee ze legale besteding<strong>en</strong> will<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />
Meer voorzichtige criminel<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> gebruikmak<strong>en</strong> van anonimiseringsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
als Tor. Biryukov et al. pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> e<strong>en</strong> methode om Bitcoin-adress<strong>en</strong><br />
aan IP-adress<strong>en</strong> te koppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> anonimiseringsmethod<strong>en</strong> te omzeil<strong>en</strong><br />
(Biryukov, Khovratovich & Pustogarov, 2014). Ook daarteg<strong>en</strong> zijn weer maatregel<strong>en</strong><br />
te bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, waaronder <strong>en</strong>kele teg<strong>en</strong>maatregel<strong>en</strong> die Biryukov et al.<br />
(2014) zelf voorstell<strong>en</strong>. Anonimiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> id<strong>en</strong>tificer<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> kat-<strong>en</strong>-muisspel<br />
tuss<strong>en</strong> criminel<strong>en</strong> <strong>en</strong> opsporingsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, maar het gebruik van digitale betalingsmiddel<strong>en</strong><br />
laat altijd digitale spor<strong>en</strong> achter <strong>en</strong> is dus niet geheel anoniem.<br />
3.4 Juridische status <strong>en</strong> toezicht<br />
Zoals hierbov<strong>en</strong> al is aangegev<strong>en</strong>, k<strong>en</strong>t de Wet op het financieel toezicht (Wft)<br />
chartaal (contant), giraal <strong>en</strong> elektronisch geld (Baukema, 2013, p. 413), <strong>en</strong> zijn<br />
bitcoins volg<strong>en</strong>s de Europese <strong>en</strong> de Nederlandse wetgeving ge<strong>en</strong> officieel<br />
geld (Engelfriet, 2014). Omdat bitcoins ge<strong>en</strong> fysieke verschijningsvorm hebb<strong>en</strong>,<br />
is het ge<strong>en</strong> chartaal geld. 166 Bitcoins zijn echter ook ge<strong>en</strong> elektronisch<br />
geld, omdat ge<strong>en</strong> sprake is van e<strong>en</strong> vordering op e<strong>en</strong> uitgever. 167 Dit is ook<br />
door de Minister van Financiën 168 <strong>en</strong> door de rechter 169 bevestigd. Ook zijn<br />
bitcoins ge<strong>en</strong> financieel product, hetge<strong>en</strong> wordt bevestigd door de Europese<br />
C<strong>en</strong>trale Bank (ECB, 2012, 2015). Daarmee kan de conclusie word<strong>en</strong> getrokk<strong>en</strong><br />
dat bitcoins <strong>en</strong> het gebruik van bitcoins ongereguleerd zijn <strong>en</strong> in Nederland<br />
niet onderhevig zijn aan <strong>en</strong>ige vorm van financieel toezicht. 170 T<strong>en</strong>einde<br />
meer zicht te krijg<strong>en</strong> op de mogelijke (juridische) aanpak van witwass<strong>en</strong> met<br />
behulp van digitale betalingsmiddel<strong>en</strong>, 171 wordt in deze paragraaf gekek<strong>en</strong><br />
naar de juridische status van virtueel geld, in het bijzonder bitcoins, in<br />
166 Merk op dat in het verled<strong>en</strong> wel fysieke bitcoin-munt<strong>en</strong> zijn geslag<strong>en</strong>, zogehet<strong>en</strong> Casascius Bitcoins. Deze<br />
munt<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> code om ze te kunn<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> op het internet. Na gebruik zijn het vooral verzamelobject<strong>en</strong>.<br />
Zie www.casascius.com (laatst geraadpleegd op 10 oktober 2015). De Amerikaanse toezichthouder<br />
heeft dit echter verbod<strong>en</strong> omdat er ge<strong>en</strong> vergunning was voor deze praktijk. Zie: www.coindesk.com/usregulators-bitcoin-mint-casascius-shut<br />
(laatst geraadpleegd op 10 oktober 2015).<br />
167 Artikel 1:1 Wft (elektronisch geld).<br />
168 Antwoord op Kamervrag<strong>en</strong>, 7 juni 2013, 2013D18614.<br />
169 Rb. Overijssel, 14 mei 2014, ECLI:NL:RBOVE:2014:2667.<br />
170 Zie ook Kamerstukk<strong>en</strong> II, 2012/13, Aanhangsel van de Handeling<strong>en</strong>, nr. 2162 (Handeling<strong>en</strong> 2012/2013).<br />
171 Zie paragraaf 6.2.
Change language