Cybercrime en witwassen

Cybercrime en witwassen 39
tewitwassen (art. 420ter Sr) worden zwaardere strafmaxima gesteld voor
degenen die een gewoonte maken van het plegen van witwassen. 56
Onder het witwassen van een ‘voorwerp’ kan (uiteraard) ook geld worden
verstaan. In 2006 heeft de Hoge Raad ook wel aangenomen dat met valse
Bahreinse dinars kan worden witgewassen, omdat de biljetten met reguliere
gelden waren gekocht. 57 Daarom kan ook worden aangenomen dat met virtuele
valuta als Bitcoin kan worden witgewassen, omdat die tevens op geld
waardeerbaar zijn en met reguliere valuta kunnen worden aangekocht (zie
hoofdstuk 3).
Het Openbaar Ministerie moet het opzet bij witwassen bewijzen. 58 Daarbij
moet worden bewezen dat de verdachte willens en wetens de versluierhandelingen
of verplaatshandelingen heeft uitgevoerd of (in geval van voorwaardelijk
opzet) willens en wetens de kans heeft aanvaard dat versluierhandelingen
of verplaatshandelingen zouden plaatsvinden. Afhankelijk van de omstandigheden
van het geval kan het opzet uit de handelingen van de verdachte worden
afgeleid. Het Openbaar Ministerie maakt ook wel gebruik van verschillende
typologieën om het opzet af te leiden. Voorbeelden van deze typologieën
zijn: 59
– het feit dat er geen legale economische verklaring is voor de gewisselde
valutasoorten en de frequentie van de wisselingen; 60
– de transacties staan niet in verhouding tot de inkomsten; 61
– het contant omwisselen in een witwascyclus wordt vaak gedaan ter
onderbreking van de ‘paper trail’; 62
– bij grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta: het is een feit van
algemene bekendheid dat diverse vormen van criminaliteit gepaard gaan
met grote hoeveelheden contant geld in diverse valuta; 63
– het feit dat ten aanzien van de verdachte geen economische activiteit
bekend is in relatie tot de verschillende landen waarmee transacties werden
verricht; 64
– het feit dat meerdere wisseltransacties op één dag bij verschillende wisselkantoren/banken
dan wel bij verschillende vestigingen van deze wisselkantoren/banken
zijn uitgevoerd;
56 Merk op dat hier een verschil bestaat met recidive van (gewoon) witwassen, waarbij geen verband tussen de
afzonderlijk gepleegde misdrijven van witwassen hoeft te bestaan.
57 HR 11 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AV2349.
58 In de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 11 januari 2013, ECLI:NL:GHAMS:2013:BY8481, zijn de
stappen om witwassen te bewijzen samengevat. Zie ook Rozemeijer, 2015.
59 HR 9 december 2014, Conclusie, ECLI:NL:PHR:2014:2832.
60 Rechtbank Groningen 17 december 2009, ECLI:NL:RBGRO:2009:BK6970, Hof Arnhem 23 november 2011,
ECLI:NL:GHARN:2012:BY5404.
61 Hof ’s-Hertogenbosch 25 maart 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:1181, Rb. Overijssel 9 juni 2015, ECLI:NL:RBOVE:
2015:2771.
62 Rb. Overijssel 9 juni 2015, ECLI:NL:RBOVE:2015:2771.
63 Rb. Oost-Brabant 30 juli 2013, ECLI:NL:RBOBR:2013:4278, Hof Arnhem 23 november 2011, ECLI:NL:GHARN:
2012:BY5404, Rb. Leeuwarden 7 juni 2011, ECLI:NL:RBLEE:2011:BQ8623, Rb. Amsterdam 18 juni 2015,
ECLI:NL:RBAMS:2015:6616.
64 Rb. Groningen 17 december 2009, ECLI:NL:RBGRO:2009:BK6970.