Cybercrime en witwassen
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
O%26B319_Volledige%20tekst_tcm28-228990
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
58 <strong>Cybercrime</strong> <strong>en</strong> witwass<strong>en</strong><br />
tocurr<strong>en</strong>cies zijn Litecoin 134 <strong>en</strong> Dogecoin. 135 Sommige altcoins zijn serieus<br />
bedoeld, andere lijk<strong>en</strong> niet al te serieus. Litecoin is na Bitcoin de grootste<br />
cryptocurr<strong>en</strong>cy, met e<strong>en</strong> totale waarde van ongeveer 880 miljo<strong>en</strong> euro in<br />
2013. Dogecoin lijkt minder serieus bedoeld <strong>en</strong> begon in 2013 als e<strong>en</strong> grap.<br />
Doge is e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>de internetmeme 136 die bestaat uit de afbeelding van e<strong>en</strong><br />
hond van het Japanse hond<strong>en</strong>ras Shiba Inu. Deze afbeelding staat ook op<br />
Dogecoins. Andere relatief vaak g<strong>en</strong>oemde cryptocurr<strong>en</strong>cies zijn Namecoin<br />
<strong>en</strong> Peercoin (ook wel PPCoin g<strong>en</strong>oemd).<br />
In to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate ontstaan er ook nieuwe modaliteit<strong>en</strong>, waarbij online<br />
betaalsystem<strong>en</strong> <strong>en</strong> exchanges naast betaal- <strong>en</strong> wisseldi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> ook hun eig<strong>en</strong><br />
valuta aanbied<strong>en</strong>. Hieronder wordt het voorbeeld van Ripple beschrev<strong>en</strong> om<br />
deze ontwikkeling te illustrer<strong>en</strong>. Ripple kwam in dit onderzoek niet naar<br />
vor<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s de interviews <strong>en</strong> in de onderzochte strafdossiers, maar wordt<br />
hier toch kort aangestipt als nieuwe ontwikkeling.<br />
Ripple is e<strong>en</strong> online betaalsysteem <strong>en</strong> wisselkantoor dat is ontwikkeld <strong>en</strong><br />
opgezet in 2004 in Canada. Het systeem ondersteunt <strong>en</strong>erzijds echt geld als<br />
dollars, y<strong>en</strong>s <strong>en</strong> euro’s <strong>en</strong> anderzijds cryptocurr<strong>en</strong>cies als Bitcoin <strong>en</strong> Litecoin.<br />
Ripple is e<strong>en</strong> populair forum om bitcoins te verhandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> in te wissel<strong>en</strong>.<br />
Omdat Ripple echter ook e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> interne valuta heeft (ook Ripple gehet<strong>en</strong>,<br />
afgekort XRP), kan het tev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> als virtueel geld. Ripple is gebaseerd<br />
op e<strong>en</strong> op<strong>en</strong>baar register met saldi <strong>en</strong> informatie over aanbieding<strong>en</strong><br />
om valuta te kop<strong>en</strong> <strong>en</strong> verkop<strong>en</strong>. Bij elke wijziging in het register moet cons<strong>en</strong>sus<br />
in het netwerk van deelnemers word<strong>en</strong> bereikt. Dat gebeurt elke<br />
2-5 second<strong>en</strong>. 137 Ripple is opgezet om sneller <strong>en</strong> goedkoper (wat betreft<br />
rek<strong>en</strong>tijd) transacties te verricht<strong>en</strong> dan Bitcoin. Waar bij Bitcoin voor elke<br />
transactie e<strong>en</strong> complete (her)berek<strong>en</strong>ing moet plaatsvind<strong>en</strong> (zie volg<strong>en</strong>de<br />
paragraaf), is Ripple gebaseerd op vertrouw<strong>en</strong>. Dit houdt in dat elke gebruiker<br />
aangeeft welke andere gebruikers te vertrouw<strong>en</strong> zijn. Bij e<strong>en</strong> transactie<br />
wordt dan gekek<strong>en</strong> naar het vertrouw<strong>en</strong> in de omgeving van de betrokk<strong>en</strong><br />
gebruikers, waardoor sneller berek<strong>en</strong>d kan word<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> transactie wel of<br />
niet kan word<strong>en</strong> geaccepteerd. Door deze opzet wordt Ripple ook wel het<br />
digitale hawala g<strong>en</strong>oemd. 138 In teg<strong>en</strong>stelling tot bij Bitcoin is er ge<strong>en</strong> miningproces<br />
bij Ripple. Er war<strong>en</strong> 100 miljard XRP in omloop bij de start van het<br />
systeem <strong>en</strong> geleidelijk neemt dit aantal af wanneer transactiekost<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
betaald. Daarmee k<strong>en</strong>t Ripple e<strong>en</strong> snelle deflatie. Ripple wordt door e<strong>en</strong> deel<br />
van de financiële sector als innovatief beschouwd <strong>en</strong> wordt al door e<strong>en</strong> paar<br />
134 Zie https://litecoin.org/nl (laatst geraadpleegd op 10 oktober 2015).<br />
135 Zie http://dogecoin.com (laatst geraadpleegd op 11 april 2016).<br />
136 E<strong>en</strong> internetmeme is e<strong>en</strong> concept dat zich via het internet van persoon tot persoon verspreidt. Het kan gaan<br />
om afbeelding<strong>en</strong>, gerucht<strong>en</strong>, broodjeaapverhal<strong>en</strong>, hoaxes, reclame, etc.<br />
137 Zie http://<strong>en</strong>.wikipedia.org/wiki/Ripple_(paym<strong>en</strong>t_protocol) (laatst geraadpleegd op 10 oktober 2015).<br />
138 Hawala is e<strong>en</strong> informeel banksysteem voor het verplaats<strong>en</strong> van geld dat veel gebruikt wordt in Pakistan, India<br />
<strong>en</strong> het Midd<strong>en</strong>-Oost<strong>en</strong>. Wanneer bij het <strong>en</strong>e steunpunt contant geld op tafel wordt gelegd, kan dat bij e<strong>en</strong><br />
ander steunpunt word<strong>en</strong> opgehaald. Hawala is afgeleid van het Hindi-woord voor vertrouw<strong>en</strong>. Zie http://<br />
nl.wikipedia.org/wiki/Hawala (laatst geraadpleegd op 10 oktober 2015).