Cybercrime en witwassen

Bijlage 5
Overige resultaten
kwantitatief onderzoek
In paragraaf 5.2 zijn de kenmerken van de money mule gepresenteerd zoals
die zijn verkregen uit de gegevensset die de vier grootste banken van Nederland
ter beschikking hebben gesteld. Deze bijlage geeft verdere achtergrondinformatie
over het tot stand komen van deze resultaten en presenteert daarnaast
enkele nieuwe resultaten die, hoewel gerelateerd, niet direct betrekking
hebben op de onderzoeksvragen zoals deze zijn gepresenteerd in paragraaf
1.2.
De gegevens
Binnen het ETCF-samenwerkingsverband hebben de ABN-AMRO, ING,
Rabobank en SNS bank alle phishing en malware transacties over de periode
2012 t/m 2015 ter beschikking gesteld, hetgeen een uitbreiding betreft van
drie jaar ten opzichte van Mauritz (2014). Deze vier gegevenssets bestaan
voor elke bank uit zowel de frauduleuze transacties die door de slachtoffers
zijn gerapporteerd als de transacties die de software van de bank om fraude
te voorkomen heeft gedetecteerd als phishing of malware transacties. 268 Elke
gegevensset bestaat uit een verzameling van gebeurtenissen en elke gebeurtenis
kan één of meerdere verschillende transacties bevatten.
Om dit verder toe te lichten wordt een fictief voorbeeld gebruikt van een
gebeurtenis waar via malware wordt geprobeerd om een rekening te beroven
waar € 2.652,12 op staat. Tijdens deze gebeurtenis wordt tweemaal € 1.000
overgemaakt naar de bankrekeningen van twee verschillende money mules,
en de overige € 652,12 wordt op de rekening van een derde money mule
gestort. De fraudedetectiesoftware van de bank vindt de twee transacties van
€ 1.000,00 verdacht en blokkeert deze, maar de transactie van € 652,12 wordt
niet door de detectiesoftware opgemerkt. In totaal bestaat deze gebeurtenis
dus uit drie transacties waarvan er twee zijn gedetecteerd en de derde is
gerapporteerd door het slachtoffer. Voor het onderzoek van gegevens is
ervoor gekozen om elke transactie (ongeacht of deze succesvol was of niet) te
gebruiken als basiseenheid voor de analyse.
Elke transactie heeft een set met attributen, tabel B5.1 geeft een overzicht van
de belangrijkste. Hierbij moet worden opgemerkt dat de banken niet altijd
alle gevraagde attributen konden leveren en dat daarom niet alle attributen
altijd bekend waren voor alle transacties. Bijvoorbeeld, indien een transactie
naar het buitenland plaatsvond, ontbreken (nagenoeg altijd) alle overige
268 Het kan worden niet uitgesloten dat de gegevenssets ook frauduleuze transacties bevatten die niet met phishing
of malware van doen hebben.