Cybercrime en witwassen

78 Cybercrime en witwassen
komen, maar niet is uit te sluiten dat deze modus operandi in de toekomst
meer gebruikt gaat worden. Duidelijk is dat criminelen die van (banking)
malware gebruikmaken voor het uitvoeren van frauduleuze transacties voortdurend
de modus operandi aanpassen om het verkregen geld succesvol wit te
wassen.
Met model 2 winnen criminelen meer tijd (in vergelijking met model 1),
omdat de money mules/katvangers minder snel getraceerd kunnen worden.
Daardoor kunnen money mules/katvangers iets langer worden gebruikt dan
de money mule in model 1. Echter, voor cybercriminelen zit aan model 2A
het nadeel vast dat er nog steeds gebruikgemaakt wordt van money mules/
katvangers die moeten worden geronseld. Bovendien is uiteraard een
bezwaar van model 2A dat de winsten niet in de vorm van geld worden verdiend
maar in de vorm van goederen. Voor zover deze goederen niet door
cybercriminelen ter consumptie worden gebruikt, dienen ze dus geheeld/
doorverkocht te worden. Het nadeel van model 2C is voor cybercriminelen
dat het zeer bewerkelijk is. Model 2B biedt voor cybercriminelen wel
opbrengsten in de vorm van besteedbaar geld. Op de vervolgstappen voor
opbrengsten in bitcoins wordt in de volgende paragraaf nader ingegaan.
Zoals in de inleiding van deze paragraaf is opgemerkt, wordt in de praktijk
vaak een combinatie van beide modellen gebruikt voor het witwassen van
geld dat is verkregen uit banking malware. Om dit te illustreren volgt een
korte beschrijving van de Mega Server-zaak, waarover de Rechtbank Rotterdam
op 2 oktober 2015 een uitspraak is gewezen. 209
De Mega Server-zaak
Op 2 oktober 2015 werden vier verdachten door de Rechtbank Rotterdam
veroordeeld voor het voorhanden hebben en verwerven van malware, het
plegen van computervredebreuk, diefstal, oplichting en (gewoonte) witwassen.
In de uitspraak wordt uitgelegd hoe de gebruikte banking malware via
een botnet werd verspreid en computers heeft besmet. Deze malware
zorgde ervoor dat met webinjects (zie paragraaf 2.2 over de werking van
webinjects) een ogenschijnlijk authentieke website van de bank aan de
slachtoffers werd getoond. Nadat de slachtoffers hun inloggegevens hadden
ingevoerd op deze nepwebsite, beschikten de daders over de ingevoerde
gegevens van de rekeninghouders. Daarnaast werden ook de mobiele telefoons
van rekeninghouders geïnfecteerd met op maat gesneden malware.
Op deze manier konden de sms-berichten van de bank worden afgevangen
teneinde de benodigde (TAN-)codes te bemachtigen waarmee vervolgens
geld kon worden overgeboekt.
209 Rb. Rotterdam, 2 oktober 2015, ECLI:NL:RBROT:2015:7038, ECLI:NL:RBROT:2015:7039, ECLI:NL:RBROT:
2015:7041, en ECLI:NL:RBROT:2015:7044. Zie ook Oerlemans, J.J. (2015). Uitspraak Mega Server zaak. Computerrecht
2015, (6), 356-357.