Cybercrime en witwassen

Witwassen van geld verkregen uit banking malware en ransomware 89
Oost-Europa zouden gebruikmaken van WebMoney voor het betalen van
diensten die onderling worden geleverd (Europol, 2016, 16). Het gebruik van
WebMoney komt ook in de onderzochte zaaksdossiers voor, maar niet met
betrekking tot ransomware. 230 Europol vermoedt dat op grotere schaal van
WebMoney gebruik wordt gemaakt dan de aangeleverde cijfers van nationale
politiediensten binnen de Europese Unie doen vermoeden (Europol, 2016,
p. 16). Tevens werd in de interviews opgemerkt dat relatief vaak gebruik
wordt gemaakt van prepaidkaarten. Dit blijkt ook uit een ander WODConderzoek
naar georganiseerde cybercriminaliteit (Odinot et al., 2017). Zoals
in het overzicht in figuur 4.6 is te zien, is het ook mogelijk de virtuele valuta
direct te laten uitbetalen op een prepaid creditcard. Met de prepaid creditcard
kan vervolgens het geld bij een geldautomaat worden opgenomen.
Het direct besteden van bitcoins
Daders kunnen er ook voor kiezen de bitcoins direct uit te geven. Zoals uitgelegd
in paragraaf 3.3.2, kunnen bitcoins onder andere worden uitgegeven in
online casino’s, voor hosting-diensten en voor aankopen in webwinkels.
Maar ook allerlei bedrijven in de fysieke wereld, zoals cafés en restaurants en
winkels accepteren bitcoin als betaalmiddel.
Criminelen kunnen daarom eenvoudig de – eventueel geanonimiseerde bitcoins
– uitgeven aan producten of diensten. Uiteraard kan daarbij gebruik
worden gemaakt van money mules om de directe link met de dader te verhullen.
Ten slotte is het denkbaar (en ook in een van de onderzochte dossiers voorgekomen)
dat criminelen de verkregen bitcoins uitgeven aan criminele producten
en diensten die worden aangeboden door andere criminelen. Een
Europol rapport over het gebruik van betalingsmethoden in cybercrimezaken
geeft aan dat in 33% van de gevallen transacties tussen criminelen onderling
met bitcoins worden betaald (Europol 2016, p. 11). Met bitcoins worden bijvoorbeeld
ook hosting- diensten of drugs op online fora betaald (Europol,
2016, p. 12). 231
4.3 Tussenconclusie
In dit hoofdstuk zijn witwasprocessen in beeld gebracht die plaatsvinden bij
respectievelijk banking malware en ransomware. Daarmee wordt antwoord
230 Zie bijlage 4. Uit interviews bleek dat in dossiers van Europol het gebruik van WebMoney met betrekking tot
ransomware wel voorkomt.
231 Het is opvallend dat de onderzoeksresultaten van Europol aangeven dat voor de aankoop van drugs op zwarte
markten op het dark web in 70% van de gevallen met bitcoins werd betaald. Het is ook opvallend dat voor de
aankoop van malware door criminelen om computers te infecteren volgens het onderzoek WebMoney werd
gebruikt in 67% van de gerapporteerde zaken.