Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mümkündür. Habermasçı kamusal alan anlayışında, çağdaş toplumların<br />
demokratikleştirilmesi, özerk kamu alanlarının çoğalması ve genişlemesine<br />
hizmet etmektedir. (Benhabib, 1996: 251)<br />
Habermas’ın kamusal alan anlayışında altının çizilmesi gereken birkaç<br />
noktaya değinmeliyiz. Öncelikle Habermas, kamusal alanın içeriği ve<br />
sınırları kesin olarak çizilen bir alan olarak tanımlamaz. Ona göre, kamusal<br />
alan, o toplumda yaşayan ve siyasal, kültürel, toplumsal tüm karar<br />
süreçlerinden etkilenen insanların, aslında kendileri ile ilgili olan tüm<br />
meselelerde tartışmalara katılarak bir söylem üretmeleridir. Bunun anlamı;<br />
karar süreçlerine bir şekilde etkide bulunmalarıdır. Bu bağlamda söylemsel<br />
kamu alanı, sürekli bir tartışma ve diyalogla içeriklenen bir alan olma<br />
hüviyetine bürünecektir. Habermas, burada aslında demokratik katılım<br />
süreçlerini de devreye sokan bir anlayıştadır. Bu diyalog, tartışma ve üretilen<br />
söylemler, bir süreklilik kazanarak aslında kamusal alanın sürekliliğini<br />
sağlamaktadır.<br />
Kamusal alana farklı yaklaşımlar konusu okuduktan sonra, her üç yaklaşım<br />
arasındaki temel farklılıkları yazınız.<br />
İlgili Kavramlarla İlişkileri İçinde Kamusal Alan<br />
Hiç şüphesiz insanların paylaştıkları mekan ve bu mekanların düzenlenmesi,<br />
insanlığın ortak bir sorunu olarak hep tartışılagelmiştir. Fakat yukarıda<br />
anlatılan tanım, çerçeve ve tarihçeye bakıldığında, kamusal alan kavramının<br />
Batı merkezli olarak tartışılmaya başlandığını ve bugünkü içeriğine ulaşmasında<br />
Batı dünyasının sosyal bağlamının önemli olduğunu görmekteyiz.<br />
Bu çerçevede kavramın, daralan ya da genişleyen anlamları ile sosyal gelişmelere<br />
bağlı olarak kazandığı içerikler meseleyi anlamak için dikkate alınmak<br />
zorundadır. Bu, aynı zamanda yapılan kamusal alan tartışmalarının kendine<br />
özgü seyrini anlayabilmek açısından da bir zemin hazırlayacaktır.<br />
Kamusal alan kavramına dair tanım, çerçeve ve farklı yaklaşımları sunduktan<br />
sonra, kamusal alan çerçevesinde, onunla birlikte tartışma konusu<br />
olan bazı kavramlara, tartışma konularına bu başlıklar altında değinmek istiyoruz.<br />
Bu tartışma konuları, kamusal alan kavramının içeriğinde bir şekilde<br />
yer almakta, onun bir boyutunu oluşturmaktadır. Diğer yandan bu sorun ve<br />
tartışmalar, Türkiye’de kamusal alan tartışmalarıyla birlikte sürekli gündeme<br />
gelmektedir. Şimdi bu kavram ve tartışma konularını kısaca ele alabiliriz.<br />
Kamusal Alan ve Özgürlük<br />
Özgürlük, modern zamanların neredeyse parolası hâline gelmiştir. Kamusal<br />
alanla bağlantılı olarak özgürlüğün tartışma bağlamı, toplumdaki bireylerin<br />
yaşam biçimlerine tanınacak serbestliğin garantilenmesidir. Bilhassa son<br />
yirmi otuz yıllık süreç içerisinde buna yönelik tartışmalar daha da artmış<br />
görünmektedir. Tabi ki bu tartışma, aynı zaman dilimi içerisinde artan bireyselleşme<br />
ile dışa daha açık modernleşme politikaları ve küreselleşme<br />
süreciyle yakın bağlantılar taşımaktadır. Zira bu süreçte özgürlük talepleri<br />
hem yoğunlaşmış hem de çeşitlenmiştir.<br />
Toplum, birbirleriyle bağlantılı karmaşık bir ilişkiler ağı ve bütünüdür. Bu<br />
ağ, farklı kurumlarıyla işlemektedir. Fakat toplumu oluşturan temel öğenin<br />
insan olduğu bir gerçektir ve insanların ise birbirinden çok farklı kriterlere<br />
göre farklılaşması söz konusudur. Bugün dünya ölçeğine baktığımız zaman,<br />
158
Change language