Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
Din Sosyolojisi - Anadolu Üniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Resim 8.5: Batı Trakya’da hafızlık merasimi<br />
Kaynak: Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu web sitesi (www.abttf.org)<br />
Çeşitli toplumlarda bazen millî bayramların dini bir havaya büründüğü<br />
görünür. Örneğin Batı dünyasındaki yılbaşı kutlamaları zaman içerisinde<br />
Noel Baba olarak isimlendirilen Aziz Nikolaos ile özdeşleştirilerek adeta<br />
Hıristiyanlaştırılmıştır. Oysa Aziz Nikolaos’un tarihî bir kişilik olduğuna dair<br />
elde sağlam veriler yoktur. Katolik Kilisesi 1969’da Nikolaos’un yortu<br />
gününü takvimden çıkarmışsa da, toplum içinde çok geniş kabul gördüğü ve<br />
kökleştiği için anılmasını yasaklamamıştır. Kuzey Amerika’da önceki yılın<br />
hasadı ve bereketinin kutlandığı kasım ayındaki Şükran Günü bugün diğer<br />
dini bayramlar gibi kutsal kabul edilmektedir. Ülkemizde ve Balkanlarda 6<br />
Mayıs’ta kutlanan ve dini bir dayanağı olmayan Hıdrellez de, Hızır ve Hz.<br />
İlyas’ın buluşmasını konu edinen bir inanç etrafında İslamîleştirilmiştir.<br />
Burada artık yepyeni bir konudan, yani kültürün din üzerindeki etkisinden<br />
söz edebiliriz.<br />
Ülkemizde dinin gündelik hayattaki yansımaları için Tayfun Atay’ın “<strong>Din</strong><br />
Hayattan Çıkar” adlı kitabını okuyunuz.<br />
Sosyo-Kültürel Yapının <strong>Din</strong>e Etkisi<br />
<strong>Din</strong>in gerek içinden çıktığı gerekse sonradan dâhil olduğu herhangi bir sosyokültürel<br />
yapıdan bağımsız olduğu düşünülemez. Bir başka ifadeyle din hem<br />
ortaya çıkışında hem de gelişiminde çevresel şartların etkisi altındadır. Bugün<br />
yaşayan hiçbir dinin, kurucu peygamberin dönemiyle aynı olduğunu iddia<br />
etmek mümkün değildir. Bunun iki temel sebebi söz konusudur. Birincisi<br />
dinin kutsal metinlerinin ve uygulamalarının her zaman için farklı yorumları<br />
olacaktır. İkincisi ise dinler farklı çevresel şartlara veya problemlere cevap<br />
verebilmek için bu şartlara bir ölçüde uyum sağlarlar. İslam âlimleri maslahat<br />
(kamu yararı), zaruret, örf gibi kurallardan hareketle dinin yeni şartlara cevap<br />
verebilmesi kaygısı gütmüşler, bunu da dinin bozulması olarak düşünmemişlerdir.<br />
Sosyo-kültürel yapının dini etkilemesi, o yapı içerisinde yetişen bireylerin<br />
yaklaşımları ve tepkileriyle ilgilidir. Konuyu incelerken öncelikle etki<br />
sebepleri, sonra ise etki alanları ele alınacaktır.<br />
185