Identyfikacja i delimitacja obszarów problemowych/strategicznej ...

3.2.3 Prywatne a publiczne inwestycje infrastrukturalne
Istotnym zagadnieniem przed podjęciem decyzji inwestycyjnej w infrastrukturę społeczną jest
pytanie, które inwestycje są bardziej efektywne, publiczne czy prywatne. Literatura w tym zakresie
koncentruje się głównie na obszarach edukacji i ochrony zdrowia.
Szeroki przegląd literatury dotyczącej porównania efektywności szpitali ze względu na typ własności
(prywatne działające dla zysku, prywatne nie działające dla zysku oraz państwowe) pokazuje brak
stałej i istotnej zależności między jakością osiąganych wyników w postaci zdrowia pacjentów a formą
własności (Egglesteon et al., 2008). Choć np. dla Tajwanu osiągane są wyniki świadczące o większej
efektywności szpitali prywatnych (Chang et al. 2003). Na podstawie literatury przedmiotu można
jednak stwierdzić, że typ własności nie jest decydujący dla jakości opieki dostarczanej przez szpital.
Znacznie bardziej istotne jest instytucjonalno-ekonomiczne otoczenie szpitali oraz system
finansowania służby zdrowia, który nie jest modyfikowany na poziomie wojewódzkim.
W przypadku prywatnej edukacji, wyniki empiryczne wydają się sugerować, że uczniowie szkół
prywatnych osiągają lepsze wyniki. Jednakże różnica ta jest bardzo nieznaczna i zanika na kolejnych
etapach kształcenia (Horowitz i Spector 2005) i tej prawidłowości nie należy traktować jako odpornej.
Jak stwierdza Sheifer (1998), własność prywatna jest wyraźnie lepsza w przypadku rynków, gdzie
funkcjonują silne bodźce do zmniejszania kosztów i wprowadzania innowacji. Dlatego cele społeczne
na takich rynkach mogą być osiągane lepiej przez odpowiednie regulacje i otoczenie instytucjonalne
niż przez własność publiczną. W przypadku infrastruktury społecznej estymacje empiryczne nie
pokazują jednak istotnie lepszej efektywności jednostek prywatnych.
Trudno znaleźć przesłanki sugerujące, że decyzje sektora prywatnego różnią sie istotnie w obszarze
infrastruktury społecznej od decyzji w innych dziedzinach. Wśród takich specyficznych czynników
można wyróżnić otoczenie prawne wpływające na inwestycje – zwłaszcza w obszarze ochrony
zdrowia i edukacji, gdzie prowadzenie działalności gospodarczej jest ograniczone wieloma
przepisami i decyzjami urzędników. Stąd obok zyskowności i dostępności do zasobów konstrukcje
prawne mają fundamentalne znaczenie.
Szczególnie ważne jest też uregulowanie kwestii majątkowych. Rozpoczynanie działalności
gospodarczej na rynku opieki zdrowotnej czy edukacji wiąże sie często z przejmowaniem majątku
publicznego, a tu z kolei istotna się staje kwestia jakości prowadzenia przetargów. Długotrwałe,
skomplikowane i niejasne procedury negatywnie wpływają na chęć przedsiębiorstw do inwestowania
w omawianym obszarze. 70 Również niepewność co do zmian rozwiązań prawnych jest ważną
przeszkodą, gdyż w ochronie zdrowia, edukacji, sporcie czy kulturze część środków trafia do
inwestorów za pośrednictwem finansowania publicznego. 71 Przedsiębiorcy podkreślają też brak
zachęt w postaci zwolnień podatkowych, zwłaszcza z podatku VAT, co znacznie ogranicza zakres
inwestycji infrastrukturalnych. Przedsiębiorcy uzasadniają konieczność wprowadzenia ulg
70 http://www.ciszewskims.pl/aktualnosci/rynek_budownictwa_sportowego_w_polsce/
71 http://biznes.gazetaprawna.pl/wywiady/345590,prywatne_inwestycje_zwiekszaja_jakosc_uslug_medycznych
.html
Analiza wpływu inwestycji w infrastrukturę społeczną na wzrost gospodarczy województwa śląskiego – Raport końcowy
121