Identyfikacja i delimitacja obszarów problemowych/strategicznej ...

aspektach sektor prywatny nie wykazuje istotnej aktywności. W kontekście powyższych spostrzeżeń
oraz dość wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego województwa śląskiego, inwestycje prywatne
w infrastrukturę społeczną kształtują się na zaskakująco niskim poziomie. Prywatne inwestycje w
zakresie edukacji per capita są w województwie śląskim na 11. miejscu w kraju, a w zakresie ochrony
zdrowia i pomocy społecznej na miejscu 13.
Inwestycje współfinansowane z UE stanowią niewielką część wydatków inwestycyjnych w
infrastrukturę społeczną JST, przez co ich oddziaływanie jest ograniczone. Trafiają one do nielicznej
grupy jednostek, wśród których dominują rozwinięte ośrodki miejskie. Wyjątkiem na tym tle jest
infrastruktura sportowo-rekreacyjna. Fundusze wspólnotowe na nią przeznaczone najczęściej są
lokowane w powiatach ziemskich. Nie znaleziono potwierdzenia, żeby środki wspólnotowe bardziej
efektywnie przyczyniały się do rozwoju gmin i powiatów województwa śląskiego od środków
krajowych. Wydaje się, że w odniesieniu do dotychczasowych wydatków unijnych na rozwój
infrastruktury społecznej ich adresowanie w większym stopniu zależało od kompetencji JST i
aktywności w poszukiwaniu środków, a nie faktycznie występujących potrzeb.
Możliwości finansowania infrastruktury społecznej ze środków UE w ramach perspektywy finansowej
2007-2013 są zróżnicowane w zależności od komponentu infrastruktury. W ramach RPO WSL
największe możliwości w tym zakresie stoją przed infrastrukturą edukacyjną, turystyczną (przy
przewidzianym istotnym współfinansowaniu prywatnym), kulturalną, a w mniejszym stopniu także
infrastrukturą ochrony zdrowia. W ramach tych komponentów infrastruktury społecznej możliwe jest
także finansowanie projektów inwestycyjnych z programów ogólnokrajowych – choć w różnym
zakresie. W większości wypadków możliwościom finansowania infrastruktury towarzyszą też
programy finansujące działania komplementarne – w szczególności w zakresie podnoszenia
kwalifikacji i promocji. Ze środków europejskich w praktyce nie jest możliwe finansowanie rozwoju
infrastruktury mieszkaniowej i infrastruktury pomocy społecznej. O ile jest to zrozumiałe w wypadku
infrastruktury mieszkaniowej, to brak możliwości wsparcia projektów twardych z zakresu pomocy
społecznej, przy dość dużych środkach przeznaczanych na projekty miękkie (w szczególności w
ramach PO KL), rodzi ryzyko występowania problemów w finansowaniu działań z zakresu pomocy
społecznej w ramach funduszy UE. Dotyczy to w szczególności organizacji pozarządowych,
a także JST.
W oparciu o powyższe wyniki, sformułować można następujące wnioski dla polityki społecznogospodarczej
w zakresie rozwoju infrastruktury społecznej województwa śląskiego:
1. W oparciu o literaturę przedmiotu stwierdzić można, że największy długookresowy potencjał
w podnoszeniu jakości kapitału ludzkiego i wpływaniu tym kanałem na rozwój gospodarczy
mają inwestycje w edukację oraz ochronę zdrowia. Bazujące na efektach krótko- i
średnioterminowych analizy ekonometryczne nie potwierdzają wprawdzie takiej zależności.
Jednocześnie, infrastruktura społeczna powinna być rozwijana w sposób zrównoważony.
Koresponduje to z rekomendacjami uzyskiwanymi w podejściu popytowym do
zapotrzebowania na inwestycje w zakresie infrastruktury społecznej.
2. Poszczególne elementy infrastruktury społecznej charakteryzują się różnymi korzyściami skali
(przy przewadze korzyści z koncentracji) i efektami zewnętrznymi, co ma duże znaczenie dla
przestrzennych kierunków inwestycji. Kwestią wyboru publicznego jest to, na ile wspierane
będą inwestycje na obszarach peryferyjnych, a na ile w centrach regionalnych. Jednocześnie
Analiza wpływu inwestycji w infrastrukturę społeczną na wzrost gospodarczy województwa śląskiego – Raport końcowy
168