DZIEŁA - Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona

330
Dokumenta. — V.
J
Kuryer ten przywiózł tu listy donoszące, źe w Wiedniu sprawy
polityczne idą dawnym torem, chociaż wiadomo, iż nowy król
inaczej się zapatruje na Polskę i Prusy aniżeli jego ojciec. Zapewniają,
iż gabinet wiedeński nie odłączy się w kwestyi polskiej
od zdania Rosyi, na której zamiary się zgadza i której
uwzględnia interesa; co do Prus, nowe z niemi przymierze ma
być utrzymanem w całej mocy, ale tylko odnośnie do spraw
francuzkich. Inne zaś sprawy cale różny wezmą obrót od tego,
który im zamyślał nadać Leopold.
Ostatnia nota wręczona w Dreźnie księciu Czartoryskiemu,
uważana jest w Wiedniu za rzeczywista odmowę i dziwią sie
tam, jak Polacy mogli ją poczytać za przychylną dla siebie.
Zamiar obchodu dnia 3go maja, równie tam jest wiadomy.
Mówią o nim: «Tels projets paraissent utiles et beaux en
théorie, qui en pratique sont mauvais et souvent dangereux.
Tous les pays ne sont pas faits pour avoir un gouvernement
absolu, quoique pour certain il soit le meilleur».
Usiłowano tu wybadać Lucchesiniego pod względem
treści otrzymanych przez niego depesz, lecz dowiedziano się
tylko, iż przedmiotem ich jest, przeszkodzenie królewskiemu
projektowi; powiedział on, iż gdy uzna tego potrzebę, poda
urzędową notę, lecz nie wprzódy; z drugiej zaś strony, odzywał
się do jednego z swych przyjaciół: «Qu'on veut le chasser
d'ici; qu'il y avait un complot à Berlin, à la tête duquel était
le prince Henri; que ce complot était un complot polonais,
mais que Ton n'y réussirait pas; que le Roi de Prusse était
très-persuadé qu'il fallait qu'il restât ici jusqu'à la fin de la
diète, ce qui pourrait bien durer encore deux ou trois ans.
Cependant il pourrait se présenter une occasion où le roi
aurait besoin de m'envoyer pour une affaire de grande conséquence,
et alors je serais obligé de quitter Varsovie de nouveau
pendant quelques mois.» Do tego dodał on: «Goltz,
(który tu przyjechał terni dniami) restera ici deux mois, et
après il partira pour le Danemark. Le roi de Pologne croyant
le servir, l'avait fait recommander au ministère de Berlin pour
Dziennik Bułhakowa. 331
être envoyé ici, mais cette recommandation a été justement
cause qu'il sera exclu pour toujours de la mission en Pologne.
Hertzberg fait vendre sa maison et veut se retirer de Berlin, il ne
veut pas même garder ses appointements, mais le roi a pourtant
refusé de les accepter. C'est un grand mouvais sujet».
Zapytano Lucchesiniego, kogo on z Polaków uważa za
swoich przeciwników ] ), «ce sont les amis de Bucholtz» odpowiedział;
zapytano go jeszcze, jakie może mieć interesa w Berlinie
księżna Czartoryska, która wczoraj otrzymała ztamtąd
cztery listy ? To zapytanie zmieszało go, po chwili namysłu odpowiedział
jednak: «Je ne vous cacherai pas, je sais à ne pouvoir
pas douter que les Czartoryski sont contre moi, mais ils
ne feront rien».
Pomimo tych zapewnień, obawa aby go ztąd nie odwołano,
silnie go niepokoi; między innemi mówił on także: «Le
roi François ne vivra pas longtemps. On a reçu hier une lettre
de la princesse Lubomirska, grande maréchale, qui assure que
de nouveau ce prince crache le sang; que la princesse Elisabeth
ne vivra pas aussi, et qu'il paraît que toute la famille
est attaquée d'une maladie dangereuse. Que François ne paraît
pas se soucier des affaires de Pologne; qu'il avait déclaré que
son père avait pris à coeur les affaires de France comme empereur,
mais que lui ne L'étant pas, il n'avait pas raison de
s'en mêler».
Jednak mimo tych wszystkich wykrętów, łatwo się domyśleć,
że zostanie on (Lucchesini) posłany do Paryża dla negocyowania;
odzywał się bowiem kilka razy, iż potrzeba atakować
Francuzów. Teraz zdaje się być zupełnie oddanym królowi
polskiemu, lecz nie lubi Czartoryskich i Potockich.
Wielu posłów, a co dziwniejsza przyjaciół marszałka Potockiego,
zmawia się, by wystąpić na Sejmie, za odjęciem Stanisławowi
Potockiemu stopnia jenerała artyleryi. Zadanie to
ł ) Tekst oryginału jest w tym punkcie dość niejasny, brzmi on: Sprosili
u niewo, kowo iz Polaków poczitajet on w razgoworie protiw siebia?