DZIEŁA - Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona

64
Dokumenta. — I.
»L'affluence de monde est très-grande et plusieurs Polonais
nous y ont aussi suivi. On apercevait dans ce gouvernement
une activité marquée, ce qui m'est fort agréable. Le 3 d. c.
je compte partir l'ici et aller par eau jusqu'aux cataractes du
Dniepr. Je suis votre affectionnée (Signé) Catheiine«.
Przydaje JPan Deboli, iż nadeszły już po odjechaniu monarchini
w głąb prowincyi ekaterynosławskiej, wiadomości jednotwierdzące
o jéj ukontentowaniu z tego co w téj prowincyi widzi
ustanowionego. Gazeta petersburgska oznajmuje o nowem nadaniu
dystynkcyi księciu Potemkinowi, nastąpionem 10 maja,
przez służące mu pozwolenie używania odtąd, titulo komendanta
floty na Czarnem morzu kreowanej, flagi imperatorskićj, którą
na każdym okręcie, gdzie się ksiąźe Potemkin znajdować będzie,
można będzie podnosić, tak jak w przytomności samej monarchini.
Taż sama dystynkcya była pozwolona grafowi Alexemu
Orłowowi po otrzymanem nad flotą turecką pod Czesmą zwycięztwie.
II.
KORESPONDENCYA
KRÓLA Z KATARZYNA II.
1787 — 1795.
Objaśnienie. — Zamieszczony tutaj zbiór obejmuje cala niemal korespon-
"Jencyą Stanisława Augusta z imperatorową rossyjską od roku 1787. Kilku listów
0r
akuje, ale ich treści domyślić się można z tych, co pozostały. — Szereg ten
2a
czyna się od nader uprzejmego bileciku, przy którym Katarzyna posłała kró-
•Owi swój portret na pamiątkę zjazdu kaniowskiego. Wszakże jak ów zjazd przy­
niósł skutki całkiem różne od spodziewanych, tak też i korespondeneya ta wesoło
1
Przyjaźnie zaczęta, prędko bardzo inny ton przybrała. Już w następnym liście
"Operatorowa oświadcza, że zmuszona jest wyrzec się nader pożądanego dla niej
1
Polską sojuszu, z obawy aby nie wywołać większych jeszcze niechęci i prze­
szkód ze strony Dworu berlińskiego. W odpowiedzi swej, Stanisław August wy­
daje, że i jemu interweneya pruska zburzyła wszystkie plany i że ośmielona
P r zez nią opozycya sejmowa coraz groźniej nastaje nie tylko na przyjaźń jego
z Rosyą ale na zaręczoną formę rządu i na prerogatywy królewskie.
Nastało po tych pismach trzechletnie milczenie. Przez ten czas, Rossya
"wikłana w podwójną wojnę, przytem od Prus i Anglii zagrożona, zdawała się
Zu pełnie o Polsce zapominać: Stanisław August zaś, porwany entuzyazmem na-
ro du, uwierzył, że potrafi, z trudności Moskwy korzystając, za jednym razem
2 Jej jarzma się otrząsnąć, zwłaszcza przy pomocy pruskiej. Na nieszczęście, wiara
vv tę pomoc tak bardzo opanowała umysły, że nie chciano nawet donieść gabi­
netowi petersburgskiemu o dokonanej zmianie rządu, pomimo że dawnej formy
D >'ł on gwarantem i pomimo że notyfikacje tego rodzaju do innych .dworów
Posłano. Dopiero gdy warunki przedugodne pokoju przez Rossya i Turcyą zo-
sta *y podpisane, Stanisław August listem własnoręcznym zawiadomił Katarzynę
0 nowej konstytucyi, — w ośm miesięcy po jéj ogłoszeniu! To zaniedbanie
Ks. Walervan Kalinka T. II. -