DZIEŁA - Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona

172 Dokumenta. — IV
dla Moskwy, a upewnione być mają dla naszego handlu południowego
bardzo pomyślne, wtedy gdy ujścia Dniestru w Czarne
morze z Mołdawią całą wrócą się do Turków. To pod sekretem
innie powiadał Goltz. WPan nie głoś, bo my wprost od starosty
szczerzeckiego nic o tern jeszcze nie wiemy. Ze zaś Akerman
i Mołdawią Moskwa wraca Turkom, Goltz już nie wątpi ;
tylko względem Oczakowa zostaje wątpliwość.
Donoś mi WPan o wszelkich obrotach księcia prymasa,
i pod jakim tytułem i w jakim ubiorze on się tam prezentuje.
Do protestacyi ex-wojewody ruskiego i hetmana Rzewuskiego,
żadne dotąd nie przybyły akcesa, prócz kilkunastu osób
domowników jego, którzy je zaraz zrazu poczynili.
23.
(Kandydaci do korony polskiej. — Alians z Turcyą podpisany.)
(Cyfrowany.)
Warszawa, iS grudnia ifqo.
Niech się książę prymas nie gorszy osadzaniem w senacie Suchodolskiego
i Czetwertyńskiego czarnego; pierwszy, byłby kontynuował
poselstwo przez te dwa lata, a Czarny, miał także
upewnione sobie miejsce poselskie, i byliby oba malkontenci,
a zatem i gorsi. Ja sam przydusiłem te skryte druki, które niby
powołują do tronu księcia Józefa, a gdy nalegano przemnaźaniem,
przekładałem najprzód zawsze moje w tej materyi ścisłe
dochowywanie poprzysięźonych obowiązków ; a gdy jeszcze nalegano,
zawszem kładł większą daleko przyzwoitość do tronu
przymiotów ksiąźęcia Stanisława, któremu lubo przyznają przymioty,
ale zaprzeczają teraz popularności z różnych przyczyn,
a mianowicie w złożeniu podskarbiostwa litewskiego dziwacznie
jakoś hardość upatrują ; lubo on w istotnej prawdzie jedynie
dla tego je złożył, aby już nie jeździć do Litwy, którą sobie
Listy króla do Bukatego. 173
zbrzydził. Od niejakiego czasu marszałek Potocki i książę Stanisław,
poczynają zbliżać się niby bardzo do siebie. — Trudno
wyexplikowac, czemu jak na sejmie tak i w całym kraju prawie
jednomyślnie zgodzono się na elektora saskiego, ale się to
stało wcale nie' w smak pruskiej partyi, która teraz karmi się
nadzieją, że elektor saski nie przyjmie korony, a na tej nadziei
budują projekta tak dziwne, że lubo niektóre są niby i dla
mnie samego pochlebne, ja ani im nie wierzę, ani się długiem
o nich cyfrowaniem zatrudniać nie chcę. Tymczasem teraz książę
Józef tu przybyły, nietylko w popularności kontynuje korzystać,
ale i w komisyi wojskowej zapytywany jest o zdanie ku ulepszeniu
wojska, i mam nadzieję, że stopniami będzie użyteczniej
słuchany. Co zaś do zamysłu o bracie króla angielskiego, tego
nie podejmuję się proponować, bo prawie jestem pewny, że
byłby tu krzywo przyjęty ; przytem gdy ten książę de Glocester,
jest tylko dziesięć laty odemnie młodszy, to samo małoby
okazywało powabu w tym wyborze, chybaby zaraz i sukcesyą
upewniono dla jego potomstwa. Na sukcesyą wątpię
żeby się jeszcze tą rażą zgodzili, a przytem kto wie czyby chciał
odmienić wiarę. O księciu brunszwickim teraz tu za głucho.
Z Hailesem mnie też należy bardzo ostrożnie gadać, bo lubo
on teraz oświadcza się już nie być tak złym przeciwko mnie,
jak był zrazu, ale jest to człowiek tak opryskliwy i dziwaczny,
lubo na pozór grzeczny, a przytem konnexye tak różne mający,
że nie bardzo dufałbym jemu powierzyć nic takowego,
coby on albo na złość, albo na przedrwiwanie (do którego jest
bardzo skłonnym) mógł obrócić. Wszystkie zaś takowe projekta
przetnie elektor saski, katolik, po polsku mówiący, jeżeli
przyjmie; ale jego tu rezydent szepcąc prosi, aby decyzyą
wszelką o następstwie tronu oddalać, od początków teraźniejszego
podwojonego sejmu żądając, abyśmy wprzód formę rządu
ustanowili.
Żeśmy wczoraj do późnej nocy bawili się nad rugami,
i bawić się dzisiaj będziemy, nie mogę wiedzieć, co za skutek
w deputacyi sprawi raport WPana o rozmowie z Ewartem.