DZIEŁA - Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona

372 Dokumenta. — V,
zostało pytanie: «S'il ne convenait point aux intérêts de la
France d'occasionner un interrègne en Pologne, pour donner de
l'occupation à la Russie, à la Prusse et à l'Autriche».
Pytanie to rozstrzygnięte zostało w sposób twierdzący,
tern pochopniej, iź niema nic łatwiejszego, jak wykonać podobny
zamach w Polsce. Dwór wiedeński mający szpiegów
nawet pomiędzy członkami tych klubów, radził królowi nie
lekceważyć tego ostrzeżenia, dodając: iź dowody na to posiada
w swych rękach i że już są przedsięwzięte wszystkie
środki do wykonania tego zamiaru. Księżna marszałkowa Lubomirska
pisała także do króla z Wiednia, iź dzień 3go maja
wyznaczony na targnięcie się na jego życie. Teraz śledzą ludzi
podejrzanych i z tego powodu aresztowano dwóch Polaków;
o jednym z nich, to jest o Zabielle, wspomniałem wyżej.
Nie zważając na przygotowania do wojny i na dawniejsze
swoje o niéj odzywania się, marszałek Potocki wolałby, żeby
jej nie było: przyznaje, iź to co wprzódy mówił, miało na celu
jedynie dodanie innym ducha. Zapewniają tu, iź dwa pułki
kozaków, mogą być gotowe za trzy tygodnie. Książe Adam
daje 300 ludzi ze swoich majątków, wielu innych pójdzie za
jego przykładem.
Lucchesini stara się o pomnożenie liczby swych przyjaciół,
a marszałek Potocki przeciwnie, radby mu wszystkich
odebrać: «Point de constitution sans succession (mówił on
wczoraj), c'est de la succession que dépend l'existence de la
Pologne, et nous n'avons pas travaillé en vain. On veut toujours
que nous dépendions de l'acceptation de l'électeur de
Saxe, mais s'il refuse, le décret qui déclare en Pologne le trône
successif n'en subsistera pas moins; et j'aimerais mieux qu'il
tombât sur la tête de qui que ce soit, fût-ce sur celle du
second petit-fils de l'Impératrice de Russie. Il n'y rien à faire
avec ce cabinet prussien; tout nous favorise; au moment où
nous sommes prêts à entrer en explication avec lui, et où nous
connaissons ses intentions peu favorables à notre égard, il faut
que les Français lui déclarent la guerre. J'espère beaucoup de
Dziennik Bułhakowa. 373
cette circonstance pour nos affaires, si l'intention de la Russie
n est pas toutefois de nous guerroyer, comme je le désire».
Czacki, przyjaciel marszałka Małachowskiego, będąc niezadowolonym
z tego co się tu dzieje, wybiera się do Wiednia,
ale wprzódy zamyśla podać Sejmowi projekt uszczuplenia królewskiej
władzy, która według jego zdania, zaczyna się przeradzać
w despotyzm.
Wszelkie starania o wzmocnienie ducha, nie sprowadziły
wielkich rezultatów; część oficerów pułku Działyńskiego, który
Wczoraj ztąd wymaszerował na Litwę, jest niezadowoloną i prosi
o dymisye. Brak jest magazynów, szpitalów i broni. Zaczynają
tu już mówić niektórzy o ucieczce do medyacyi króla węgierskiego
u petersburgskiego Dworu; inni zaś twierdzą, iż pożyteczniej
będzie dla Polski, do Dworu tego udać się bezpośrednio.
Pomimo to wszystko, usposobienie umysłów tak w Warszawie,
jak i w armii, a szczególniej między młodzieżą, jest
wojenne.
l\i2 ju aj a.
Z Holandyi, w interesie wiadomej pożyczki, otrzymano
tu nieprzyjemne doniesienia. Wieści o przygotowaniach do
wojny odejmują zaufanie i dyskredytują hipotekę starostw, które
najpierw mogą ucierpieć od nieprzyjaciela. Tymczasem w komisyi
skarbowej mało pieniędzy; 4,000,000 złp., które zrazu
gromadzono z komor celnych i rozmaitych miejsc, już widno
wyexpensowane.-
2jjj maja.
Zwycięztwo otrzymane nad Francuzami pod Tournay
i Mons nadzwyczaj się niepodobało tutejszym Jakobinom; nietylko
oni nie chcą wierzyć tej wieści, ale grożą nożami tym,
którzy ją powtarzają. Ułożyli oni piosenkę zaczynającą się od
słów: «Ca ira», w której zapowiadają śmierć wszystkim przyjaciołom
Rosyi. «Même l'esprit des poissardes gagne le sexe,
qui parle de l'amour. A la tête de cette clique est madame