Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja - Srpska Magaza
Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja - Srpska Magaza
Održivi turizam u funkciji ruralnog razvoja - Srpska Magaza
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Životna sredina<br />
Stanje u mnogim ruralnim oblastima Srbije brojni stručnjaci ocenjuju povoljnim za životnu<br />
sredinu, koja je manje opterećena hemizacijom, komunalnim i drugim vrstama otpada.<br />
Ovaj, gotovo jeretički, stav dovodi javnost u zabludu da napuštanje ruralnih oblasti ima i<br />
svoje dobre strane. Međutim, istina je da je životna sredina različito opterećena uticajima<br />
iz ruralne ekonomije, zavisno od dela zemlje koji se posmatra. Intenzivan pritisak poljoprivrede<br />
na prirodne resurse u ravničarskim oblastima rezultira iscrpljivanjem zemljišta<br />
i izrazitom zagađenošću vazduha, tla, površinskih i podzemnih voda. Smanjenjem korišćenja<br />
đubriva u marginalnim planinskim oblastima može se smanjiti rizik od zagađenja<br />
izvorišta voda, ali potpuno napuštanje primene agrotehnike može doprineti degradaciji<br />
fizičkih osobina zemljišta i ugroziti njegovu plodnost.<br />
Iako je Srbija i dalje bogata u<br />
smislu biodiverziteta, pretrpela<br />
je njegov progresivni gubitak<br />
kao posledicu ljudskih aktivnosti<br />
ili zbog njihovog nedostatka.<br />
Naročito su nekontrolisani prekomeran<br />
lov, ribolov, urbanizacija,<br />
rudarstvo i delimično transport<br />
i industrija negativno uticali<br />
na biološku raznovrsnost.<br />
Bogatstvo predeonog i genetičkog<br />
diverziteta, kao i diverziteta<br />
vrsta ugroženo je, na primer,<br />
prevelikom eksploatacijom<br />
šuma. S druge strane, mnogim Najveće kraško polje u Srbiji – Smilovsko polje u<br />
dostupnim šumskim resursima Istočnoj Srbiji, primer je snažnog uticaja poljoprivrede<br />
u nekim delovima Srbije se još<br />
i seče šume na izgled i biodiverzitet predela.<br />
upravlja na tradicionalan način<br />
koji je održiv i s modernog stanovišta. Međutim, depopulacija ostavlja ovu zemlju bez<br />
tradicionalnog upravljanja i ponovo je izlaže degradaciji. Najveći uticaj na biodiverzitet<br />
imaju poljoprivredne aktivnosti kao rezultat dva paralelna ali suprotstavljena procesa: intenzifikacija<br />
poljoprivredne proizvodnje uz prelazak na monokulturu na velikim površinama<br />
i napuštanje zemlje uz nestanak tradicionalnih sistema proizvodnje niskog ulaganja<br />
u planinskim predelima, što degradira prirodna staništa i biodiverzitet, koje je ranije podržavala<br />
povoljna poljoprivredna praksa poljoprivrednih gazdinstava s intenzivnom proizvodnjom.<br />
Sve češće napuštanje ovih oblasti, koje su se koristile za uzgoj stoke na ispaši,<br />
rezultiralo je nestankom mnogih oblasti poluprirodnih travnjaka zbog prirodnih procesa<br />
ekološke sukcesije. Prelazak travnate u žbunastu ili šumsku vegetaciju niskog kvaliteta<br />
ugrozio je na ovim površinama opstanak mnogih vrsta, često onih retkih i endemskih. Uz<br />
to, evidentan je i gubitak genetičke raznovrsnosti rasa domaće stoke i gajenog bilja kao<br />
rezultat intenziviranja poljoprivrede i „modernizacije”.<br />
Mala poljoprivredna gazdinstva i ruralni <strong>turizam</strong> u Srbiji 37
Change language