Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İ LBER ORTAYLI<br />
neydi, bunun konuşulması gerekiyor. Bütün kıtada, yani<br />
bugünkü Avrupa Birliği'nin esas üyelerinde demokrasi falan<br />
yok. Fransa'da demokrasi dejenere oluyor ve iyi işlemiyor.<br />
Macaristan'da bunu konuşmak bile ayıp, Polonya'da lafı bile<br />
edilemez, Almanya'da nereye gittiği belli ve Avusturya'da ise<br />
sokak savaşları oluyor. Neticede Avusturya'da diktatör bir yönetim<br />
hakim oluyor. Yani Hitler demokratik bir Avusturya'yı<br />
ilhak etmedi, İtalya'ya benzeyen faşist bir ülkeyi ilhak etti.<br />
İ ngiltere bugün de olduğu gibi kıtanın dışındaydı. Keza<br />
İskandinavya da öyledir. Demokrasi bu şekildeydi. Bernard<br />
Lewis'in bir toplantıda müstehzi ifadesiyle Avusturyalılara<br />
ve diğerlerine "Demokrasi İngilizce konuşan milletlerin rejimidir"<br />
diyerek sanki size ne oluyor ki gibisinden söylediği<br />
bu cümleyi hiç unutmadığımı hep söylerim. Hiç kimse de<br />
zaten buna itiraz edememişti. İtalya, İspanya malumdur.<br />
Franco, İspanya'da demokrasiyi yok etmiş değil. Franco'nun<br />
geldiği İspanya'da "sol faşizm" denilen başka türlü bir faşizm<br />
vardı. Sol faşizmin ise başka bir zaafı vardı; zayıflardı. Anarşistler,<br />
komünistler sürekli birbirlerini yiyorlardı, orada da<br />
demokrasi falan söz konusu değildi.<br />
Bazı kişiler "Franco'nun İspanya' ya faydası vardır" deyince<br />
kızıyorlar.<br />
Şu anlamda vardı: NATO'nun üyesi olmadı ama üslerini<br />
aldı ve Amerika'ya kendini kabul ettirdi. Oraya kadar<br />
İspanya' ya yaptığı hizmet denebilecek iki şey vardı; birincisi<br />
harbe girmedi. Kendisini destekleyen arkadaşlarını, dostlarını<br />
açıkta bıraktı, oyaladı. Açıkçası girecek hali de yoktu.<br />
İkincisi Franco, İspanya'ya bir sürü Yahudi mülteci aldı.<br />
100
Change language