You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İ LBER ORTAYLI<br />
çok ciddi bir liberalizm ve sosyalizm eğilimleri bile çatışıyordu.<br />
Hükümetin tedbirlerinin otokratik olduğu, iktisadi<br />
politikasının yanlışlığı eleştiriliyor ve bu eleştirilerle gruplar<br />
oluşuyordu. Yani 1946'da ortaya Demokrat Parti ardından<br />
Millet Partisi çıktığı zaman, o insanların çok da tesadüfen<br />
partilere girmediğini bilelim ... Daha önce girmişlerdi.<br />
Orada zaten bir oluşum mevcuttu. Bir de o zaman uzun<br />
süreli milletvekilliği de vardı. Bugünküne göre insanlar şu<br />
veya bu şekilde mecliste daha çok kalıyorlar. Bunları göz<br />
önüne almak lazım. Belediye reisi zaten mülki amir oluyor.<br />
Hatırlıyorum; 1961 Anayasası'nın varlığına rağmen -ki ben<br />
l 963'te Kastamonu ve Zonguldak'ta turizm envanteri için<br />
kazalara gittim- belediye reisi dediğin, kaymakamın yanında<br />
dolaşıyordu. Hatta reis deniyor ama kaymakam ona emir<br />
dahi veriyordu. Bugün ise durum tamamen tersi şeklinde<br />
işliyor. Belediye başkanları, merkezin otoritesine yeterince<br />
saygılı bile davranmayabiliyorlar. Muhtarlar haliyle tepeden<br />
aşağıya bir hiyerarşi ... Denilebilir ki tek parti, asrın teknolojisinin<br />
yardımı, mevcut ideolojinin düzenliliği, bürokratik<br />
kadroların bu ideoloji çerçevesinde daha bir kenetlenmesi<br />
dolayısıyla belki de Osmanlı devrinde olmayan bir hiyerarşiyi,<br />
bir otoriter yapıyı getirmişti.<br />
Serbest Fırka'ya gösterilen ilgi CHP'yi ürküttü<br />
Serbest Fırka deneyimi çok ilginçtir çünkü dünya iktisadi<br />
buhranı var. Burası zirai bir ülke, yüzde 85'i köylü ... Birtakım<br />
köyler daha pazara açılmamıştı yani otantik ve otarşik bir<br />
yapı içinde yaşıyorlardı. Karşımızda yorgun bir ülke vardı.<br />
Cihan Harbi, Balkan Harbi ve sonrası hepsi üstünden geç-<br />
146