lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

YAKIN TA Rİ HİN GERÇEKLERİ
yönü, şedid Hellen düşmanlığıdır. Aslında klasik Osmanlı
İmparatorluğu'na göz attığımızda göze batan iki renkli
unsur Hellenler ve Türklerdir. 18. yüzyıl Avusturya Şitirya
(Steiermarkt) bölgesine ait bir halk resmi; Avrupa milletlerini
allegorize eder ve özelliklerini mukayeseli olarak tasvir
eder. Bu milliyetler tablosunda en seçkin ve makbul karakter
İspanyol'dur (Avusturya'nın Katolisizmi ve Habsburg geleneği
bunda etkili olmalı). En geri ve ahmak tip "Moskovit"
denen Rus'tur ... İsveçli, Polonez ve Macar sıralamayı menfi
olarak izler. Alman, orta vasıflıdır (Avusturyalı diye bir kimlik
yoktur). 18. asrın halkı bugünkünden farklı bir kimlikler
dünyasındadır. Fakat asıl ilginci; sarıklı ve cüppeli tipin
"Tirck oder Greick" Türk yahut Yunanlı olmasıdır. Şeytani
dinli ama zeki, memleketi güzel, hükümdarı tiran olan bir
tiptir bu ... Avrupa halkının büyük çoğunluğu "aydınlanma
ve philhellenism" denen devirde dahi Türk ve Hellen unsuru
birbirinden ayırmaktan acizdir.
Osmanlı cemiyetinde Fransız aydınlanması ve milliyetçiliğinin
etkisinden önce de Hellenler ve Slavlar arasında
ulusçuluk fikirleri vardı. Bu Fransız ekolünün asıl etkilediği
unsur Türklerdir. Özellikle Trablusgarp Savaşı, Balkan
Faciası, Türk unsuru milliyetçiliğinin etkisinden önce de
nazari değil, tecrübi olaylarla ve silinmez izlerle öğretmiştir.
Bugünkü milliyetçilik ve bazı çevrelerde de bunun aksine
Türk milliyetçiliğini okul tarih eğitiminin eseri olarak gösteren
yazarların gerçekle bağı yoktur. Türkiye'de tarih eğitimi
kitlelere herhangi bir şeyi aşılayamayacak kadar zavallı
durumdadır ve hep öyleydi (ilk Cumhuriyet yılları hariç).
Şüphesiz Türklük, dile ve Müslümanlığa dayanıyor. Türk
29