You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İ LBER ORTAY Ll<br />
yaptığı fedakarlıklar görmezden gelinen İtalya yeni Anadolu<br />
hükümetine müzahir olmayı seçmiştir.<br />
Burada bir şeyin üzerinde durmak gerekir: Milli Mücadele<br />
evresine nasıl gelinmiştir? Saltanat makamıyla Genç<br />
Türkler'in aksine zamanında çok sempatik ilişkiler kuran<br />
ve son padişahla daha veliahtlığından yakın bir dostluk tesis<br />
etmeyi bilen genç General Mustafa Kemal Paşa durumdan<br />
istifade etmiştir. İstanbul'da kurulan mütareke kabinelerinde<br />
Harbiye Nezareti'ni istemiştir. Bu makamı aktif bir darbe için<br />
kullanmak istediği anlaşılmaktadır. Kendisi bu isteklerine<br />
cevap aramak adına başka yollar denemiştir. Ortada bitkin<br />
bir asker sınıfı ve halk vardır. Ama Mustafa Kemal Paşa ve<br />
etrafındakiler artık Anadolu'da bir mücadele yapmaya karar<br />
vermişlerdir. İstanbul şüphesiz mücadelenin merkezi olamaz.<br />
Daha 1918 yılında, mütarekenin en hazin vaktinde, Trakya<br />
ve İzmir'de Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kurulmuştu.<br />
Millet her yerde direniyordu. Ama bu direnişlerin arasında<br />
koordinasyon, yani eşgüdüm yoktu. O eşgüdümü hangi<br />
politik deha sağlayacaktı? Ancak arkasında askeri bir başarı ve<br />
müspet intibaları olan bir komutan ... Galiba Anadolu'nun<br />
asayişini gözleme burada önemli bir rol oynamıştır. Samsun<br />
ve arkasından Amasya Tamimi, daha sonra da Erzurum, Sivas<br />
Kongreleri'nin Milli Mücadele'nin seyrini değiştirdiğini<br />
biliyoruz. Ankara'da bir meclis kuruldu. Bu ayrı bir hükümet<br />
olmasına rağmen doğrudan doğruya saltanat makamının hukukunu<br />
kurtaracak, İstanbul'daki şartların olumsuzluğundan<br />
dolayı Anadolu'yu seçmiş bir hükümetti ve saltanata bağlılık<br />
düsturunu özellikle belirtiyordu .<br />
Görünüşte tabii ki Osmanlı İmparatorluğu ortadan<br />
kaldırılmış değildi. İstanbul'da bulunan sefirlerin yanı sıra<br />
120
Change language