17.11.2016 Views

lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

YA KIN TA Rİ HİN GERÇEKLERİ<br />

Para için aldığı yönünde söylemler mevcut, ama neticede<br />

bu, Yah udileri almış olduğu gerçeğini değiştirmiyor. İspanya,<br />

Yah udilerin iltica ettiği ülkelerden biriydi. Sonra bu tip<br />

kapalı rejimler turizmden çok korkar ve istemezlerdi, fakat<br />

Franco turizmin önünü açtı. Böylece turizm gelişti. Sıkı bir<br />

demir yumruktan sonra başka bir sistem getirdi. Ben onu<br />

dehşetle görmüştüm. Vitrinde Marksist kitap lar vardı. 12<br />

Eylül'de biz kitap yakarken burada kitap okunuyordu ama<br />

diğer yandan da lokantaya beş kişi beraber polisi bilgilendirmeden<br />

gidemeyeceğimiz söylenmişti. "Peki bu civardaki<br />

kafedeki edebiyat matinesi nedir?" diye sorduğumuzda onun<br />

bir "anane" olduğu cevabını verdiler. Herhalde polis yine<br />

tedbirini alıyordu. 70'lerde bile bu devam ed iyordu. Kılık<br />

kıyafete karışıyorlardı, bürokraside kadının müdür olmasını<br />

geçin, daha alt görevlerde dahi işe alınmıyordu. Özetle hoş<br />

bir devir olduğu söylenemezdi. Görüldüğü üzere Avrupa<br />

kıtasının demokratiklik geleneği laftaydı. Ama eğitim vardı,<br />

dışarıda da okunuyordu ve İspanya demokrasiye hazırlanıyordu.<br />

O zaman Atatürk dönemi entelektüelleri bugünkülerin<br />

söylediği gibi çıkıp ''Avrupa'yı örnek almalıyız" deselerdi<br />

ftı§izmi örnek alacaktık, öyle mi<br />

Alan alıyordu zaten. Falih Rıfkı gibi bir adam bile Moskova<br />

ve Roma hakkında yazılar yazıyor, "İkisinin iyi taraflarını<br />

uzlaştıralım" şeklinde öneriler getirirken Londra' nın adı<br />

mevzubahis bile değildi, bu son derece ilginç bir durumdur.<br />

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, eğer hala çok parti<br />

gibi bir hayalden, söylemden, idealden söz ediliyorsa, bunun<br />

101

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!