Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
YA KI N TARİ HİN GERÇEKLERİ<br />
edibane tasvir Osmanlı askeri reformunun mülki idare ve<br />
maarife dahi yayıldığını göstermesi bakımından önemlidir.<br />
Yani subay yetiştirmek için; okul, cerrah, veteriner gerekiyor.<br />
Bahsedilenlerin hepsi çok pahalı okullar ... Dört duvarla,<br />
bir öğretmenle bitecek iş değil. Dahası bütün bunlar için<br />
yeni bir vergilendirme de şarttır. Şimdi bir taraftan bu ordu<br />
kurulurken, diğer taraftan da halihazırda büyük devletlerden<br />
biri olması sebebiyle derdi de büyük olan bir devlet<br />
var karşımızda. Dış dünya ile diplomatik-barışçıl ilişkiler<br />
yoluyla birtakım manevraları götürdüğü gibi muharebelere<br />
de girmeye devam ediyor.<br />
Nitekim Kırım Savaşı bardağı taşıran son damla olmuştur.<br />
Çünkü askeri masraflar çok pahalıdır. Bu sebeple devlet<br />
maalesef klasik yönetimi değiştirmek zorunda ... Muhtemelen<br />
de üretimle karşılayamayacağı bir tüketim içinde. Normalde<br />
devlet önce bir üretimde bulunur. Daha sonra ordusuna,<br />
maliyesine yoğunlaşır. Burada ise çağa ayak uydurabilmek<br />
için Marksist literatürün iç yapısal modernleşme dediği bir<br />
modernleşmeyi götürmesi lazım. Bunu sizin üretiminiz karşılamıyor.<br />
Ortada bir fabrika üretimi söz konusu değil. Tarımınız<br />
bunu sağlayamıyor. Sağlayamadığı için de borçlanma<br />
durumunda kalıyorsunuz. Şimdi bu borçlanmadan sonra<br />
zirai reformlara, sınai reformlara giderseniz ortada büyük<br />
bir mesele olduğu söylenemez. Galiba bugünkü Türkiye<br />
bunu başaracak durumda. Ama bütün bunları yapamazsanız,<br />
sadece zaruri olan ilk aşamada yani askeri ve idari<br />
modernleşme safhasında kalırsanız, o borç artarak gider<br />
ve bütün mesele böyle masrafların, böyle modernleşmenin<br />
olduğu bir cemiyette siz eski dünyaya ait bir mali sistemle<br />
77