Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İLBER ORTAY LI<br />
birlikti: "Bella gerant alieni, tu felix Austria nube I Bırak<br />
başkaları savaşsınlar, sen ey mesut Avusturya evlen" Avusturya<br />
büyük dükalarının en son kazançlı evliliği Macaristan tacına<br />
bağlı ülkelerdi. Ne var ki, 1526 Temmuzunda Mohaç'ta zafer<br />
kazanan Muhteşem Süleyman bu ülkeleri kendi hakimiyetine<br />
alınca Avusturyalılar, Macaristan' a yerleşmek için 160 sene<br />
bekledi. 1686'dan sonraki Avusturya ve Macaristan tarihi de<br />
ayaklanmalarla geçen bir başka 170 yıl oldu. Macarlar 19.<br />
yüzyıl Avusturya'sını fena sarstı.<br />
Bu yorgun bünye sonunda ünlü hukukçu politikacı Ferenc<br />
Deak'in bir eşitleme modeline göre yeniden kuruldu.<br />
Viyana'daki Habsburglu imparator Franz Joseph aynı<br />
zamanda Budapeşte'de Macaristan Kralı olarak taç giydi.<br />
Dışişleri, bir ölçüde ordu ve maliye dışında her şey ayrıydı.<br />
Meclisler, hükümetler, hatta içişleri bakanlıkları ... Maliye bugünkü<br />
Avrupa Birliği' ne benzeyen bir ortak emisyon ve vergi<br />
politikasıyla müşterekti. Orduda da İmparatorluk-Krallık<br />
kuvvetleri ve bahriye ile fılolarda aynı ayrım gözlenebiliyordu.<br />
Hatta 1878 Bedin Kongresi'nden sonra işgal edilen ve<br />
1908'den sonra da resmen ilhak edilen Bosna-Hersek dahi<br />
ne Avusturya İmparatorluğu' na ne de Macar Krallığına aitti,<br />
müştereken yönetiliyordu.<br />
Daha doğrusu yönetilmiyordu, memurlar birbirleriyle<br />
rekabet içinde zıc politikalar güdüyordu.<br />
Macarlar ve Avusturyalılar sanatta ve ilimde birbirleriyle<br />
yarışacak değerlere sahip iki kavimdi. Gene de iki taraf birbirini<br />
köylü olarak görüp küçümserdi. Macarları çok seven<br />
İmparatoriçe Sisi'yi birtakım Avusturyalılar 'folklör düşkünü',<br />
bir takımı da Macar asıllı hariciye nazırı Kont Gabor<br />
62
Change language