lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

İLBER ORTAY LI
şeyhliklerinde dahi dikkat edilen kural ve gelenekler var.
Maalesef halk idaresi denen Arap devletlerinde liderlerin
üzerinde hukuki ve mali hiçbir endişe yok. Güvenlik güçlerinin
fert hayatına ve hürriyetlerine, daha doğrusu temel
var olma haklarına saygı göstermeleri söz konusu değil.
En olumsuz örnek Saddam'ın oğullarıydı. Kaddafı'nin
oğlu Mutassım petrol idaresinden kendi adına 1,2 milyar
dolar istemişti. Babası itiraz etmediyse muhtemelen de almıştır.
Zaten petrol gelirlerini lider idare ediyordu. Büyük
oğlu Seyfülislam da zamanında sınırsız para harcıyormuş ve
kendisinin bir nutkundan da anlaşıldığı üzere iç harbi yönetmeye
de hazırmış. Doğu Libya' ya sevk edilen Afrika'dan
getirilme lejyonerleri ise diğer oğul Hamis idare ediyordu.
Aile üyelerinin hakimiyeti, monarşilerdeki prens ve prenseslere
benzemiyor. Çünkü oralarda hükümdar çocuklarının
devlet adamları ve halkla olan münasebeti, bununla ilgili
protokol konumları belli. Halk cumhuriyetlerinde ise devleti
yöneten bakan ve memurlar çok kere çocukların baskısına
da uğruyor. Asıl hazin olan durum ise birtakım çıkar gruplarının
prens ve damatları ticari ilişkilerin içine kanunsuz
olarak çekmeye çalışmaları ...
Mısır diktatörü Hüsnü Mübarek' in oğlu Cemal ilk anda
ülkesini terk etti; anlaşılan pek ısınmadığı pozisyondan dolayı
ailesinin ve kendi başının derde girmesini hiç istemiyordu.
Sokaktaki insanın onun için kanaati ise şu şekildeydi;
"Babasının oğlu olmaktan başka önemli bir kusuru olduğu
söylenemez."
Turgenyev'in babaları ve oğulları arasında beşeriyetin
çelişkilerinden doğan bir çacışma var. Arap liderlerinin oğul-
206