17.11.2016 Views

lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

YAKI N TARİHİN GERÇEKLER.İ<br />

kakılmadan dolayı kurtuluşu İsrail'de görenler ... Yani geleneksel<br />

inançları "gelecek yıl Jerusalem'de buluşalım" neşidesini<br />

takip ederek geliyorlar. Bu gelenler ilk başta belki çok büyük<br />

zorluklarla karşılaşmadılar ama zamanla bölgedeki Arapların<br />

itirazıyla birlikte Osmanlı hükümeti vaziyete el koydu. Çok<br />

ilginç bir şekilde Rusya'dan gelenlerin göçü durduruldu. Bu<br />

sefer ne yaptılar? Amerikalı olarak geldiler. Kudüs' ün ABD<br />

konsolosu olan Salah Merril'in bu konuda çok büyük rolü<br />

olmuştur. İşin daha da ilginci; müttefikimiz olmaya başlayan<br />

Almanya ve onun Baron Rosen ve Alten gibi konsolosları<br />

buradaki Alman Yahudi göçünü, Yidiş dilini konuşanları,<br />

Alman kültürüne yakın olanları teşvik ediyorlardı. Filistin<br />

topraklarına sadece Almanca konuşan Yahudiler değil, bizatihi<br />

Hıristiyan Almanlar da göç ediyordu. Hayfa'dan güneye<br />

kadar uzanan, Emek Rafaim, Valhalla gibi birtakım koloniler<br />

vardır. Hatta Türk idaresinin kurduğu Berşava' nın civarında<br />

bile vardır bunlar. Böylelikle Filistin modern zamanlarda<br />

da çok-dilli bir coğrafya olmaya devam etti. Bu çok-dilli<br />

coğrafyanın içine nihayet 1878 Rus-Türk Savaşı'ndan sonra<br />

Dobruca ve Bulgariscan'dan kopup göç etmek zorunda kalan<br />

Çerkezler de katıldılar. Bazı Çerkez köyleri ve Rusya'dan atılan<br />

kabileler de Filistin' e yerleşti. Falih Rıfkı Acay'ın "Söğüt<br />

ağacı Filistin' e Çerkezlerle gelmiştir, Çerkez köyleri burada<br />

söğüt ağaçlarından tanınır" gibi bir cümlesi mevcuttur. Hakikaten<br />

Filistin artık çok-halklı olmaya başlamıştı. İdarenin<br />

göçü önlemesi, dengeyi sağlamasına rağmen her zaman bir<br />

yan yol bulunuyordu. Filistin topraklarında II. Abdülhamid<br />

Han, bu sınırsız göçü önleyen bir hükümdar olarak<br />

elan kutsanır. Fakat öte yandan göçün bu zaman başladığı<br />

199

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!