You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
YAKI N TA Rİ HİN GERÇEKLERİ<br />
iki monarşinin sayesinde mümkün olmuştur. 1815 Viyana<br />
Kongresi sonrası Meternich gibi makul ve çok uluslu imparatorluklara<br />
uygun politikaları takip eden ve bunu telkin eden<br />
bir devlet adamıyla olan ilişkiler Fransa ile olan yakınlığı bir<br />
yerde dondurmuş sayılır. Mehmet Ali'nin ayaklanması daha<br />
evvel Navarin'deki Yunan ayaklanmasını desteklemek gibi<br />
fiiller Fransa ile Osmanlı İmparatorluğu'nun arasını açmıştır.<br />
İngiltere Rusya' ya karşı (Hünkar İskelesi Amlaşması'yla<br />
Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu üzerinde Mısır'a karşı koruyucu<br />
politikasını hatırlayalım) Osmanlı İmparatorluğu' nu<br />
himaye etme politikasını başlattı. Bu bir uzun dönemdir.<br />
Bu sayede Mısır sorununu da imparatorluk atlattı. Fransa,<br />
Akdeniz'de Mehmet Ali Mısır'ını destekleme imkanını kaybetmiştir.<br />
Mamafih Britanya İmparatorluğu ile aksamayan<br />
ilişkiler kurmaya çalışan Tanzimatçı imparatorluk yönetimi<br />
Fransa'yı da ihmal etmemiştir.<br />
Burada bizim tarih yazıcılığımızdaki "sefaret paşalığı" gibi<br />
aşağılayıcı bir yaftayı terk etmemiz gerekir. Tanzimatçılar iyi<br />
diplomatlardır. Nitekim Mustafa Reşid Paşa, III. Napolyon'u<br />
Kırım Savaşı' na katılmaya ikna etti. Fransa bu savaşta ödediği<br />
ağır bedel dolayısıyla Mustafa Reşid Paşa'ya son derece<br />
kızgındır. Hiddeti yüzünden 111. Napolyon, Mustafa Reşid<br />
Paşa'nın Paris Konferansı' na delege olarak gelmesine bile karşıydı<br />
ve bu gelişi önledi. Meydan Mehmet Emin Ali Paşa' ya<br />
ve Keçecizade Fuat Paşa'ya kalmıştır. İmparatorluğun yeni<br />
bir döneme girdiği açıktır. Artık kapitülasyon rejiminin -ki<br />
tek taraflı bir çıkar sağladığı en başta Osmanlı yönetimi tarafından<br />
olmak üzere herkes tarafından görülmektedir- sona<br />
ermesi ve gerçek anlamda bir iktisadi gelişme sağlamak için<br />
57
Change language