17.11.2016 Views

lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

YA KIN TA Rİ HİN GERÇEKLERİ<br />

lan, mesela Bosna-Hersek gibi imparatorluğun önemli bir<br />

parçasına uzanamadığı gibi, Adriyatik kıyılarına da ulaşamamıştır.<br />

Anadolu kıtasında da İzmir-Aydın hattı ve İzmir­<br />

Bandırma hattı ilki İngiliz, ikincisi Fransız imtiyazıyla inşa<br />

edilebildi. Sultan Abdülaziz' in milli teşebbüs olarak kurmak<br />

istediği Anadolu hattı İzmit'te tıkanmıştır.<br />

Anadolu ve Mezopotamya'nın zenginliklerini inceleyip<br />

değerlendirmek isteyen Alman sermayeli şirket için imtiyaz<br />

alıp demiryolunu döşemeye başlamak, II. Abdülhamid<br />

devrinde gerçekleştirilen önemli bir yatırımdır. Demiryolu<br />

için verilen garanti akçesi Osmanlı maliyesi için ağır bir<br />

borçlanma getiriyordu ama Almanların demiryolu döşeme<br />

tekniği de Fransız ve İngilizlerinkiyle mukayese edilemeyecek<br />

kadar hızlı idi.<br />

4 Mart 1889'da Osmanlı Anadolu Demiryolu Şirketi<br />

olarak teşkilatlanan Alman sermayesinin arkasında İngiliz<br />

ve Fransız bankacılığına göre daha etkin yöntemlerle çalışan<br />

Deutsche Bank vardı. 2 Haziran 1890'da 40 kilometrelik<br />

Adapazarı hattı tamamlandı. 1 6 tünel, birçok köprü ve<br />

180 km'ye ulaşan tepelerin yarılmasıyla açılan güzergahtan<br />

geçerek hedefe ulaşan demiryolu 1892'nin son gününde<br />

Ankara'daydı. Üç sene içerisinde 500 km'ye yakın yol inşa<br />

edilmişti.<br />

Ankara halkı çoktan beridir bu yolu bekliyordu. Dilekçeler<br />

yazıyorlardı, hatta bağış kampanyası dahi düzenlemek<br />

istediler. Ama daha ısrarla bu yolu bekleyen Kayseri' nin imalatçı<br />

ve tüccarları demiryolunu göremediler. Tertipledikleri<br />

deve kervanları ile taşıdıkları malı Ankara'dan daha batıya<br />

tenzilatlı olarak sevk etmek için şirketle bir sözleşme yaptılar.<br />

Kayserilinin önünde hiçbir engel duramazdı.<br />

153

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!