lber Ortaylı - Yakın Tarihin Gerçekleri

İLBER ORTAYLI
"Sultan Abdülhamid savaşlara girmezdi" deniliyor ama
onun zamanında da çok toprak kaybettik. Kıbrıs, Tunus
gibi yerleri elden çıkardık ve batta İran a bile toprak verdik.
Öyle bilindiği. gibi bizim İran ile sınırımız Kasr-ı Şirin ile
falan çizilmedi.
9 3 Harbi başlarken biz hiçbir şekilde halkına güvenemeyeceğimiz
bir yeri vermemek için Karadağ' a kahramanca
girdik. Güvenemeyeceğiniz ve elinizde kalmayacak olan ufak
bir parça için Rus Savaşı'na giriyorsunuz. Mesele sadece o
da değil. Aslında biz Ayastefanos'u kabul etmiş olsaydık,
sınırlarımız bugünkünden gene daha geniş olacaktı. Fakat
o günün havası şüphesiz farklıdır ve tarihe bu minval ile
bakmak lazımdır.
İttihatçıların harbe giriş sebepleri arasında çok milliyetperver
ve büyük ideallere sahip oluşları, hem de hiçbir zaman
özgüvenleri olmayan ve kendilerini değerlendiremeyen bir
ekip olmaları yatmaktadır. Yani aslında savaşa girmezlerse
birileri gelip onları parçalayacak korkusuna sahiplerdi.
Halbuki kimsenin onlara saldıracak hali yoktu. Hepsinin
durumu ayrı ayrı vah im. Hatta şöyle söylenebilir ki altıncı
ayın sonunda bütün Avrupa bitmişti.
Bu dönemde kurulan teşkilatlara gelince ... Etnik-i Eterya,
Yunan Krallığı'nın Makedonya için diğer devletlere karşı
kurduğu milli teşkilattır ve zaten devletindir. Filik-i Eterya
1821 'de kurulan cemiyettir. Bizde yanlış olarak kullanılan
"Etnik-i Eterya" nın aslı Filik-i Eterya'dır. Onların bağış defterleri
vardır. Bunlar müzelerde bile görülebilir. İttihatçıların
ise böyle bir defterleri yoktur. Teşkilat-ı Mahsusa da devletin
kurması gereken istihbarat organını siyasi bir partinin çıkar-
74