REVISTA VIII.qxp - Eixo Atlantico

CLIENTELISMO E GOBERNANZA: UNHA ÁNALISE DA FUNCIONALIDADE DO CLIENTISMO
Introducción
O clientelismo político, aínda na súa vertente contemporánea de
clientelismo de partido (CAZORLA PÉREZ, 1996; WEINGROD, 1968), é
unha práctica política case universalmente denostada (FERNÁNDEZ PRIE-
TO, NÚÑEZ SEIXAS, ARTIAGA REGO E BALBOA, 1997) e rexeitada
(GILSENAN, 1977), identificada co atraso político e co subdesenvolvemento.
A pesares disto, trátase dun fenómeno que pervive incluso en sociedades avanzadas
e modernas como a Galiza do século XXI, mentras que non se dá en lugares
ou en épocas menos desenvoltas 1 . De feito, algúns autores como LEMAR-
CHAND e LEGG (LEMARCHAND e LEGG, 1972) afirman todo o contrario,
que o modernismo foi un factor esencial de modernización en sociedades
desestruturadas e atomizadas nas que a confianza social é moi baixa.
O que pretendemos nesta nota é salientar os aspectos funcionais que para
a boa gobernanza pode ter esta práctica analisándoa dende as novas aportacións
que ten feito a escola austríaca e os teóricos neopopulistas asociados á
revista Telos que ven a necesidade dunha reconversión radical das prácticas
políticas achegándoas máis as necesidades dos cidadáns e desmitificando as
políticas xerenciais e fordistas do novo estado xerencial que buscaría eliminar
as relacións de confianza personal na práctica política en aras dun mayor control
tecnocrático da vida pública (THEOBALD, 1983). No fondo estas formas
de elaborar políticas tampouco difiren en exceso.
1. LUIS RONIGER, (RONIGER, 1983) analisa o fenómeno clientelar en perspectiva
histórica e demostra que o clientelismo é unha práctica non determinada tanto pola
escasez e a pobreza como por outros factores explicables pola estrutura política e social
da comunidade política. Máis ben, o clientelismo sería nalgúns caos máis unha estratexia
de defensa fronte a pobreza e a escasez que a causa orixinaria delas. A modernización
tampouco é capaz de eliminar o clientelismo pois é unha práctica asociada a
outros factores (MOUZELIS, 1985)..
168