Rapport final de l'étude: Remèdes juridico-institutionnels pour une ...

Bijlage A
Bijlage I
KORTE SAMENVATTING VAN HET MOBILITEITSBELEID IN HET GEWOP
a) Het mobiliteitsbeleid
Op het vlak van verkeer en vervoer zelf schuift het GEWOP een aantal duidelijke krachtlijnen naar
voor.
1. Een strikte bescherming van het wonen in centrumzones.
Het plan voorziet in en omheen de vijfhoek een perimeter afgelijnd met “verhoogde
bescherming van huisvesting” met als doel de huisvesting te beschermen tegen de druk
van de kantooruitbreiding. Deze bescherming legt strenge voorwaarden op voor
gebouwen met andere bestemmingen dan huisvesting.
2. Specialisatie van het wegennet
De specialisatie die het GEWOP invoert voorziet in de onderverdeling van het wegennet
in een wijknet, een interwijkennet en een gewestnet. Deze functionele specialisatie van
de wegen dient voornamelijk om het sluipverkeer te weren uit het wijknet en het
interwijkennet 335 . Daarnaast moet de specialisatie ook dienen om de reissnelheid en de
geregelde doortocht van het openbaar vervoer te bevorderen en om de verplaatsingen
van fietsers en voetgangers aan te moedigen. In geval van conflict tussen de twee
doelstellingen moet steeds de volgende finaliteit van de maatregel voor ogen gehouden
worden: de druk van het gemotoriseerd verkeer in de stad verlichten 336 of nog, een halt
toe te roepen aan de overconsumptie van gemotoriseerd vervoer.
Het wijknet bestaat uit verzamelwegen (die inkomend verkeer in de wijk ontvangen) en
plaatselijke wegen (30 km/u). De woonfunctie primeert op de verkeersfunctie. Het
interwijkennet is bestemd voor stedelijk vervoer, voor korte en middellange afstanden.
Ook hier moet de erffunctie overheersen over de verkeersfunctie (50 km/u). Het gewestnet
omvat de hoofdwegen, grootstedelijke wegen en snelwegen. Compensatiemaatregelen
moeten worden uitgewerkt om de leefbaarheid van de grote wegen te verbeteren.
Het “uitvoerend” gedeelte van het plan geeft daarnaast ook een aantal te volgen
richtinggevende principes inzake bewegwijzering en regeling van de verkeerslichten,
inzake voorzieningen en regeling van het verkeer. Hierbij beperkt het zich in feite tot het
in herinnering brengen van bepaalde verkeersregels. Het GEWOP voorziet dat het beheer
van zowel het wijknet als van het interwijkennet in handen van de gemeenten vallen, met
uitzondering van de voornaamste assen voor het openbaar vervoer, terwijl het gewestnet
beheerd moet worden door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gemeenten leggen in
overleg met de naburige gemeenten en met het Gewest, de verzamelwegen vast in de
gemeentelijke ontwikkelingsplannen. De juridische draagkracht van deze bepaling is,
zoals hierboven uiteengezet, louter richtinggevend. Ze valt dus binnen de limieten van
artikel 23 van de O.P.S., dat ondermeer bepaalt dat het toekennen door de Regering van
hulp aan natuurlijke dan wel privaat- of publiekrechtelijke rechtspersonen slechts mag
gebeuren in naleving van de bepalingen van het plan.
Voor het gewestnet voorziet het plan “compensatiemaatregelen”, zoals premies voor
geluidsisolatie “wanneer de hinder een bepaalde drempel overschrijdt en deze niet kan
335 Zie Hoofdstuk I.2 IRIS – PLAN, mei 1999, p. 4; Voor een analyse van het mobiliteitsbeleid in Brussel zie
ook : VANSEVENANT, P., Verkeer en vervoer in Brussel, Ruimtelijke Planning, Katern 4, Kluwer, 1995,
december 1995, p.125.
336 Punt 13.2.1., Krachtlijnen, GEWOP, o.c., p. 103.