Rapport final de l'étude: Remèdes juridico-institutionnels pour une ...

A. Het stads- en streekvervoer
1. Het geregeld vervoer
1. Volgens de parlementaire voorbereiding, beoogt de bevoegdheid over het stads- en
streekvervoer, het vervoer per metro, pre- of semi-metro, tram, trolleybus en autobus. Het gaat er
meer in bijzonder over:
- het statuut van de vervoersmaatschappijen,
- het afsluiten van beheerscontracten,
- de infrastructuur zowel ondergronds als bovengronds,
- de inrichting van de netten en de daaraan verbonden machtigingen,
- de tarieven en de toegekende tariefverminderingen,
- de contracten met de verhuurders van de vervoerdiensten en de berekeningswijze van de
aan deze betaalde vergoeding,
- de grensoverschrijdende lijn die behoort tot het streekvervoer 37 .
De gewesten zijn eveneens bevoegd voor de bijzondere vormen van geregeld vervoer, zoals het
leerlingenvervoer en het werknemersvervoer 38 . Deze bevoegdheid omvat het verlenen van
machtigingen, de tarifering en de contracten met pachters 39 .
Er dient evenwel overleg gepleegd te worden tussen de betrokken regeringen en de federale
overheid over de samenwerking tussen de spoorwegen enerzijds en de maatschappijen voor
stads- en streekvervoer anderzijds, met het oog op de coördinatie en de bevordering van het
openbaar vervoer 40 . Deze vorm van overleg betekent niet dat de gewestelijke executieven
worden betrokken bij de uitoefening van een federale bevoegdheid maar wel coördinatie van het
beleid van diverse overheden. Elke betrokken overheid kan daartoe het initiatief nemen 41 met
het oog op de bevordering van het openbaar vervoer, het rationaliseren van de exploitatie en de
vrijwaring van de belangen van de gebruikers. Volgens de parlementaire voorbereiding is een
“ intensieve samenwerking tussen de maatschappijen voor openbaar vervoer, met
inbegrip van de spoorwegen, van essentièle betekenis. Zulks geldt in de eerste plaats voor
de onderlinge afstemming van het vervoersaanbod, de coördinatie van de tarieven en
tariefsystemen en het systeem van de vergoeding voor verhuurde geregelde lijnen. De
samenwerking tussen de spoorwegen en de maatschappijen voor stads- en streekvervoer
zal onder meer betrekking hebben op de problematiek van het vervoer van de
pendelaars” 42 .
De Commissie voor de institutionele aangelegenheden 43 legt de nadruk op het feit dat een
multimodaal vervoersbeleid slechts door onderling overleg betreffende alle vervoersmodi,
waaronder ook het vrachtwagenvervoer kan worden bewerkstelligd. In het verslag van 30 maart
1999 van de Commissie wees het Brussels Hoofdstedelijk Gewest eveneens op het gebrek aan
verband of overleg tussen de verschillende gewestelijke plannen (met uitsluiting weliswaar van
37 Parl. St., Kamer, B.Z. 1988, nr. 516-1, 16.
38 J. THEUNIS, o.c., 51.
39
Parl. St., Kamer, B.Z. 1988, nr. 516-1, 16; Hand, Kamer 29 juli 1988, 1526; Met betrekking tot het
leerlingenvervoer zie R.v.St., afd. wet. 23 maart 1998, Parl. St., W. Gew.R.., 1997-98, nr. 373-1.
40
Artikel 6, § 3 bis Wet hervorming der instellingen
41
Parl. St., Kamer B.Z. 1988, nr. 516-1, pag. 21.
42
Parl. St., Kamer, B.Z. 1988, nr. 516-1, 16.
43
Parl.St., Senaat, Verslag van de Commissie voor de Institutionele Aangelegenheden : “ Evaluatie van de
werking van de nieuwe federale structuren ”, 30 maart 1999, zitting 1998-99, 1-1333/1.