12.05.2015 Views

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

niSandoblivia, rom rusi mkvlevrebis azriT, kavkasia, sityvis farTo gagebiT,<br />

moicavs ara mxolod amierkavkasiasa <strong>da</strong> CrdiloeT kavkasias, aramed <strong>kavkasiis</strong> stepur<br />

mTiswineTsac (Предкавказье), romlis SemadgenlobaSi Sedis stavropolisa <strong>da</strong><br />

krasno<strong>da</strong>ris mxareebi <strong>da</strong> rostovis olqi. mkvlevarTa meore nawili, gamodis ra<br />

eTnodemografiuli kriteriumi<strong>da</strong>n, kavkasias im teritoriiT SemosazRvravs, romelic<br />

<strong>da</strong>saxlebulia mkvidri mTieli mosaxleobiT. isini Предкавказье-s, zogjer ki masTan<br />

erTad volgogradisa <strong>da</strong> astraxanis olqebs, agreTve yalmuxeTs, samxreT ruseTis<br />

regions uwodeben. maTi azriT, es, garkveuli TvalsazrisiT, gar<strong>da</strong>mavali zonaa,<br />

romelic raRac niSnebiT ruseTs, raRaciT ki CrdiloeT kavkasias emsgavseba.<br />

migraciulma procesebma, romlebic mravali Taobis manZilze mimdinareob<strong>da</strong><br />

CrdiloeTsa <strong>da</strong> samxreTs Soris, Tan<strong>da</strong>TanobiT Znelad gansasazRvri <strong>da</strong> pirobiTi<br />

gaxa<strong>da</strong> sazRvari Предкавказье-sa <strong>da</strong> CrdiloeT kavkasias Soris. es ukanaskneli, Tavis<br />

mxriv, warmoadgens <strong>da</strong>makavSirebel rgols amierkavkasiasa <strong>da</strong> Предкавказье-s Soris 23 .<br />

termini `transkavkasia~ (amierkavkasia) rusuli `zakavkazie”-<strong>da</strong>n modis <strong>da</strong> niSnavs<br />

kavkasionis qeds miRma arsebuls, anu swored ruseTis xedvas asaxavs. dRes farTod<br />

gamoiyeneba ufro neitraluri termini — samxreT kavkasia. politikurad igi moicavs<br />

sam <strong>da</strong>moukidebel saxelmwifos — somxeTs, azerbaijans <strong>da</strong> saqarTvelos.<br />

Tanamedrove geopolitikuri realobis amsaxveli kidev erTi warmodgeniT,<br />

<strong>kavkasiis</strong> socialur-ekonomikuri sivrce moicavs CrdiloeT, centralur <strong>da</strong> samxreT<br />

nawilebs. Tu tradiciuli midgomis Tanaxmad, mocemul regionSi Sedis mxolod<br />

postsabWoTa teritoriebi (CrdiloeT kavkasia — avtonomiuri saxelmwifoebrivi<br />

warmonaqmnebi — <strong>da</strong> amierkavkasia — azerbaijani, saqarTvelo <strong>da</strong> somxeTi), am<br />

warmodgenis Tanaxmad, masSi eqceva iranis Crdilo-<strong>da</strong>savleTi olqebi — samxreTaRmosavleTi<br />

kavkasia _ <strong>da</strong> TurqeTis Crdilo-aRmosavleTi olqebi (yarsi, ar<strong>da</strong>gani,<br />

arTvini <strong>da</strong> sxv.) _ samxreT-<strong>da</strong>savleTi kavkasia. es imiTaa motivirebuli, rom mravali<br />

saukunis manZilze, ruseTis mier <strong>kavkasiis</strong> <strong>da</strong>pyrobamde, es miwebi erTian socialekonomikur<br />

<strong>da</strong> eTnokulturul sivrces Sedgendnen, sa<strong>da</strong>c dResac cxovroben<br />

kavkasieli xalxebi. samxreT-<strong>da</strong>savleTi kavkasia (TurqeTi) <strong>da</strong> samxreT-aRmosavleT<br />

kavkasia (irani) erTad Seadgenen samxreT kavkasias 24 .<br />

dRevandeli politikuri rukis Tanaxmad, <strong>kavkasiis</strong> regioni moicavs sam<br />

saxelmwifos — somxeTs, azerbaijans <strong>da</strong> saqarTvelos — <strong>da</strong> mesame saxelmwifos nawils,<br />

ramdena<strong>da</strong>c Crd. kavkasia ruseTis federaciis nawilia. CrdiloeT <strong>kavkasiis</strong><br />

teritoriuli erTeulebia (<strong>da</strong>savleTi<strong>da</strong>n aRmosavleTisaken): adiRe, yaraCa-CerqezeTi,<br />

yabardo-balyareTi, CrdiloeT oseTi, inguSeTi, CeCneTi <strong>da</strong> <strong>da</strong>Restani. aRsaniSnavia,<br />

rom afxazebi <strong>da</strong> samxreT osebi, romlebsac aqvT administraciuli erTeulebi<br />

saqarTvelos farglebSi, eTnikurad Crdilokavkasiel xalxebs enaTesavebian.<br />

mravali aswleulis ganmavlobaSi yvela kavkasieli xalxi<strong>da</strong>n mxolod qarTvelebsa<br />

<strong>da</strong> somxebs hqon<strong>da</strong>T met-naklebad mkafiod gacnobierebuli eTnonacionaluri<br />

identuroba. Sua saukuneebSi <strong>da</strong> Semdegac eTnikur wamonaqmnebs Soris ar arsebob<strong>da</strong><br />

myari <strong>da</strong> mtkice kavSirebi, romlebic maT didi xniT gaaerTianeb<strong>da</strong>. aseTi<br />

warmonaqmnebis wevrebs hqon<strong>da</strong>T saerTo saxelwodeba, saerTo miTi warmoSobis, saerTo<br />

istoriisa <strong>da</strong> specifikuri kulturis Sesaxeb. maT hqon<strong>da</strong>T, agreTve, soli<strong>da</strong>robis<br />

grZnoba, oRond arasaxelmwifo-politikuri TvalsazrisiT (sityvis Tanamedrove<br />

gagebiT). magaliTad, Sua saukuneebis qarTvelebisa <strong>da</strong> somxebisaTvis identuroba,<br />

pirvel rigSi, religiuri terminebiT gamoixatebo<strong>da</strong>. aq sainteresoa aRiniSnos, rom<br />

23 Гаджиев К.С. Геополитика Кавказа. М.: Международные отношения, c.44-45.<br />

24<br />

Исмаилов Э., Полухов Э. Противостояние «старых» и «новых» игроков на политической карте Кавказа. – В журн.:<br />

Центральная Азия и Кавказ. 2004, № 4 (34), c.48.<br />

25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!