12.05.2015 Views

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

lis sferoSi <strong>da</strong>grovili gamocdileba SeiZleba gamoyenebul iqnes `evropis sxva _<br />

socialur-ekonomikuri, kulturuli <strong>da</strong> eTnikuri TvalsazrisiT <strong>da</strong>saxelebulTan<br />

axlo mdgomi regionebis kvlevisaTvis. pirvel rigSi, saqme exeba amierkavkasiasa <strong>da</strong><br />

mimdebare teritoriebs” 72 (aqve SevniSnoT, rom, rogorc vxe<strong>da</strong>vT, v.koroliuki<br />

amierkavkasias evropis regionad ganixilavs).<br />

civilizaciaTa kontaqtis zonad miCneulia balkaneTi, rogorc romanul-germanuli,<br />

aRmosavleT qristianuli <strong>da</strong> muslimuri civilizaciebis urTierTSexvedris,<br />

urTierTgavlenisa <strong>da</strong> Sejaxebis regioni. ax.w. IV saukuni<strong>da</strong>n balkaneTis didi nawili<br />

aRmosavleT qristianuli civilizaciis SemadgenlobaSi moeqca, romelic, saxelmwifoebrivi<br />

TvalsazrisiT, bizantiis imperiis saxiT iyo warmodgenili. XIV saukuni<strong>da</strong>n<br />

islamis SeWram Sewyvita am regionis lokaluri ganviTareba zemoT <strong>da</strong>saxelebuli<br />

civilizaciis farglebSi, aq erTmaneTs Sexv<strong>da</strong> marTlmadidebluri <strong>da</strong> muslimuri<br />

samyaroebi, romelTac didi gavlena iqonies erTmaneTze, Tumca balkaneTSi ar Camoyalibebula<br />

balkanur-muslimuri kulturul-istoriuli erToba 73 .<br />

marTlmadidebluri <strong>da</strong> muslimuri samyaroebis Sexvedris TvalsazrisiT, civilizaciaTa<br />

kontaqtis zonad SeiZleba ganvixiloT mTlianad kavkasia <strong>da</strong>, kerZod, saqar-<br />

Tvelo. XV s. meore naxevri<strong>da</strong>n, bizantiis <strong>da</strong>cemis Semdeg, mas marTlac moux<strong>da</strong><br />

lokaluri ganviTareba, rogorc muslimuri civilizaciis farglebSi moqceul aRmosavleTqristianuli<br />

civilizaciis nawils. balkaneTisa ar iyos, arc aq Camoyalibebula<br />

qarTul-muslimuri (an kavkasiur-muslimuri) kulturul-istoriuli erToba. amdenad,<br />

kavkasia <strong>da</strong>, kerZod, saqarTvelo, sainteresoa civilizaciaTa kontaqtis Sedegis<br />

kuTxiT.<br />

un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom kulturaTa/civilizaciaTa kontaqtis generaciul SesaZleblobaTa<br />

sakiTxi civilizaciur kvlevaTa erT-erTi aqtualuri problemaa. es aris<br />

sakiTxi kulturaTa/civilizaciaTa iseTi urTierTqmedebis Sesaxeb, romelsac<br />

Sedegad mosdevs axali kulturuli realobis gaCena. warmoiSoba Tu ara kontaqtis<br />

zonebSi kulturebi, romlebic SeiZleba iqcnen axali civilizaciur-kulturuli<br />

tipis safuZvlad? samecniero (maT Soris, uaxles) literaturaSi am kiTxvis<br />

sxva<strong>da</strong>sxvagvar pasuxs vxvdebiT. es sakiTxi metad saintereso <strong>da</strong> aqtualuria<br />

CvenTvisac, radgan qarTuli kultura swored civilizaciaTa kontaqtis zonaSi<br />

yalibdebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> misi istoriis erT etapze mas, TiTqos, gauCn<strong>da</strong> axali civilizaciurkulturuli<br />

tipis safuZvlad qcevis Sansi (vgulisxmobT kavkasiur kulturul<br />

erTobas). am sakiTxze qvemoT gveqneba saubari.<br />

gamoiyofa kulturaTa/civilizaciaTaSorisi urTierTobis sami ZiriTadi tipi: 1.<br />

konfrontacia, 2. simbiozi, 3. sinTezi.<br />

pirveli tipi emyareba ucxo realobis srul uaryofas, sulieri gamocdilebis sxva,<br />

sakuTarisagan gansxvavebuli <strong>for</strong>mebis totalur miuReblobas. es gamocdileba<br />

ganixileba rogorc `ucxo~, `mtruli~, romelic calsaxad un<strong>da</strong> ganidevnos.<br />

meore tipi gulisxmobs viTarebas, roca TiToeuli urTierTmoqmedi mxare inar-<br />

Cunebs sakuTar saxes, ar warmoiSoba axali kulturuli Tvisobrioba, magram kontaqtSi<br />

myof kulturul realobaTa Soris Cndeba sistemuri kavSiri. `gareSe~ kulturuli<br />

realoba kontaqtis monawileTa mier bunebrivad aRiqmeba; aseTi arsebobis winaaRmdegobrioba<br />

ar gaiazreba. simbiozisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebelia urTierTmizidvisa <strong>da</strong><br />

urTierTganzidvis winaaRmdegobrivi Serwyma. pirvelis Zala sakmaod didia imisTvis,<br />

72 Королюк В.Д. Основные проблемы формирования контактной зоны в юго-восточной европе и бессинтезного региона в<br />

восточной и центральной Европе. – В кн.: Проблемы социально-экономических формаций. Историко-типологические<br />

исследования. М., 1975, с. 159.<br />

73 Вишняков Я.В. Балканы как цивилизационно-контактная зона (К постановке проблемы). –<br />

http://www.rami.ru/publications/gorchakov/vishniakov.rtf<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!