kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mxolod rogorc ideali, romliskenac iswrafvian iq mcxovrebi xalxebi. magram<br />
istoriuli panoramis ze<strong>da</strong>piruli Tvalis ga<strong>da</strong>vlebac ki sakmarisia imisaTvis, rom<br />
<strong>da</strong>vrwmundeT interesTa raRac harmoniis <strong>da</strong> kavkasiel xalxTa erTobis Sesaxeb saubris<br />
usafuZvlobaSi .<br />
SemTxveviTi ar un<strong>da</strong> iyos, rom samecniero literaturaSic, ZiriTa<strong>da</strong>d, saubaria<br />
CrdiloeT (<strong>da</strong> ara mTlianad) <strong>kavkasiis</strong> xalxTa kulturul erTobaze. magaliTad,<br />
v.tatunci aRniSnavs, rom, m.kovalevskis droi<strong>da</strong>n moyolebuli — dRemde, CrdiloeT<br />
kavkasia, istorikosTa, eTnografTa, sociologTa, lingvistTa, fsiqologTa,<br />
arqeologTa azriT, warmoadgens ara erT geografiul regionSi mcxovreb eTnikur<br />
jgufTa meqanikur jams, aramed xalxTa istoriul-kulturul erTobas 127 .<br />
amave dros, mecnierTa nawili iziarebs erTiani kavkasiuri civilizaciis arsebobis<br />
azrs. magaliTad, e.kopaliani <strong>da</strong> j.kviciani Tvlian, rom `kavkasiuri civilizaciis<br />
arseboba aravis eWvs ar un<strong>da</strong> iwvevdes” 128 , ris umTavresi <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebaa <strong>kavkasiis</strong><br />
xalxTa tradiciul kulturaSi saerTokavkasiuri elementebis arseboba (stumarTmoyvareoba,<br />
ufrosis pativiscema, ojaxSi uflebebis gamijvna, mamakacis cxovrebis<br />
mxedruli wesi <strong>da</strong> sxv) 129 . maTi azriT, erTiani kavkasiuri civilizaciis arsebobis<br />
faqtis gaazrebasa <strong>da</strong> aRiarebas xels uSlis is <strong>garemo</strong>eba, rom kavkasia tradiciulad<br />
warmoadgen<strong>da</strong> didi mezobeli qveynebis interesebisa <strong>da</strong> brZolis asparezs; am brZolis<br />
procesSi, <strong>kavkasiis</strong> `xelSi CagdebisaTvis xdebo<strong>da</strong> xSirad kavkasieli xalxebisa <strong>da</strong> misi<br />
mTlianobis <strong>da</strong>nawevreba” 130 .<br />
rogor warmoudgeniaT <strong>kavkasiis</strong> `<strong>da</strong>nawevreba~ Tu `gamTlianeba~ Tanamedrove rus<br />
politologebs, naTlad warmogvidgeba erT-erTi yvelaze cnobili Tanamedrove rusi<br />
geopolitikosis a.duginis naazrevi<strong>da</strong>n. misi azriT, kavkasia <strong>da</strong>, kerZod, saqarTvelo<br />
eqvemdebareba mis mier SemoTavazebul amosaval geopolitikur principebs: `regionis<br />
ara politikuri, aramed eTnokulturuli diferenciacia~ <strong>da</strong> `eTnikuri regionebis<br />
meridianuli integraciisa <strong>da</strong> horizontaluri gamijvnis waxaliseba~. Sedegad,<br />
afxazeTi pir<strong>da</strong>pir un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ukavSirdes ruseTs, Seiqmnas `erTiani oseTi~, xolo<br />
<strong>da</strong>rCenil `marTlmadideblur saqarTvelos <strong>da</strong>ekisros `kavkasiuri saxlis~ kontrolis<br />
funqcia. geopolitikur alyaSi moqceuli CeCneTi SeiZleba imarTos `marTlmadidebluri<br />
saqarTvelos mxri<strong>da</strong>n~. gar<strong>da</strong> amisa, saqarTvelos un<strong>da</strong> `miebas, nawilobriv,<br />
<strong>da</strong>Restani <strong>da</strong> inguSeTi, rasac SeiZleba mohyves avtonomiuri Crdilokavkasiuri zonis<br />
Seqmna — ekonomikurad ganviTarebulis, magram strategiulad mTlianad ruseTis mier<br />
kontrolirebadis. dugins SesaZleblad miaCnia `<strong>kavkasiis</strong> federaciis~ Seqmnac,<br />
romelSic dRevandeli `dsT-s sam respublikasTan erTad, gaerTiandebian `Si<strong>da</strong>rusuli<br />
avtonomiuri warmonaqmnebic” 131 .<br />
ra <strong>da</strong>skvna SeiZleba gamomdinareobdes zemoTqmuli<strong>da</strong>n?<br />
rogorc z. kiknaZe aRniSnavs, <strong>kavkasiis</strong> xalxebi gansxvavebuli religiebisa <strong>da</strong><br />
gansxvavebul qristianul konfesiaTa wiaRSi Camoyalibdnen. miviReT saxli, sa<strong>da</strong>c<br />
TiToeulma mosaxlem Tavisi arCevani gaakeTa. TiToeuli xalxis eTnogenezisi gansxvavebuli<br />
religiebisa <strong>da</strong> konfesiebis wiaRSi mimdinareob<strong>da</strong>. islami, marTlmadidebloba<br />
<strong>da</strong> monofizitoba ar aris mxolod aRmsarebloba, romelsac esa Tu is eri<br />
irCevs, arc mxolod politikuri kursis gamoxatulebaa. is amave dros Zlieri kulturogenuri<br />
faqtoria; es aris yofierebis wesi, mentaliteti, yvelaferi is, rac,<br />
127 Татунц С.А. Уроки М.М.Ковалевского и российский Кавказ. – Вестник Московского ун-та, сер. 18. Социология и<br />
политология. М., 2001, 2, с.43.<br />
128 kopaliani e., kviciani j., <strong>da</strong>sax.naSr., gv.6.<br />
129 iqve, gv.9.<br />
130 iqve, gv.6.<br />
131 Дугин А. Основы геополитики. Геополитическое будущее России. М., 1999.<br />
56