12.05.2015 Views

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tamaris dros saqarTvelo warmoadgen<strong>da</strong> mravalerovnul saxelmwifos, romelSic<br />

Sediodnen somxebica <strong>da</strong> sxva<strong>da</strong>sxva mahmadiani xalxebic.<br />

qarTvelebisagan gansxvavebiT, romlebic kompaqturad cxovrobdnen TavianT<br />

istoriul teritoriaze, sam imperiaSi (osmalTa, sparseTisa <strong>da</strong> ruseTis) gafantuli<br />

somxebi arsad Seadgendnen kompaqtur umravlesobas, gar<strong>da</strong> erevnis irgvliv<br />

teritoriisa, sa<strong>da</strong>c ruseT-TurqeTis omis Semdgomma migraciam saSualeba misca<br />

somxebs, gabatonebuli poziciebi moepovebinaT. XIV saukuneSi somxeTma <strong>da</strong>karga<br />

saxelmwifo-politikuri identuroba.<br />

eTnikuri <strong>da</strong> politikuri <strong>da</strong>nawevreba gansakuTrebiT <strong>da</strong>maxasiaTebelia CrdiloeT<br />

<strong>kavkasiis</strong>aTvis. XIX s. <strong>da</strong>sawyisisaTvis CrdiloeT kavkasia politikurad <strong>da</strong>qucmacebuli<br />

rCebo<strong>da</strong> mraval <strong>da</strong>moukidebel an naxevrad<strong>da</strong>moukidebel saxelmwifoebriv<br />

warmonaqmnad. mxolod <strong>da</strong>RestanSi arsebob<strong>da</strong> 10-ze meti feo<strong>da</strong>luri samflobelo <strong>da</strong><br />

sasoflo TemTa ramdenime aTeuli gaerTianeba.<br />

faqtobrivad, <strong>kavkasiis</strong> gaerTianeba, xangrZlivi istoriuli intervalis Semdeg,<br />

pirvelad ruseTis imperiis SemadgenlobaSi mox<strong>da</strong>.<br />

kavkasiel mkvlevarTa nawilis azriT, <strong>kavkasiis</strong> diqotomiur <strong>da</strong>yofas ruseTis<br />

(CrdiloeT) <strong>da</strong> araruseTis (samxreT) kavkasiad safuZvlad edo ruseTis politikosTa<br />

neba. aseTi <strong>da</strong>yofis Sedegad eTnokulturulma tradiciebma kavkasiaSi Rrma<br />

trans<strong>for</strong>macia ganica<strong>da</strong> 25 . amaze <strong>da</strong>yrdnobiT, keTdeba sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>skvnebi imis<br />

Taobaze, rom a) istoriuli meTodi naklebad gamosayenebelia <strong>kavkasiis</strong> socialuri<br />

realobis Sesaswavlad, radgan <strong>kavkasiis</strong> kulturul-istoriul ganviTarebaSi<br />

Sewyvetilia memkvidreobiTi xazi, rac ruseT-<strong>kavkasiis</strong> oms (XIX s.) ukavSirdeba. man<br />

seriozuli ziani miayena kavkasiur genofonds, <strong>da</strong>angria aq istoriulad<br />

Camoyalibebuli cxovrebis wesi <strong>da</strong> regionis xalxTa unikaluri kultura. SemdgomSi ar<br />

momx<strong>da</strong>ra cxovrebis Zveli tradiciuli <strong>for</strong>mebis aRdgena, cxovreba moewyo im rusuli<br />

modelis mixedviT, romelic teqnogenuri civilizaciis principebs emyarebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> ar<br />

iyo sakuTriv kavkasiuri socialur-kulturuli sistemis logikuri gagrZeleba 26 .<br />

cxadia, CrdiloeT <strong>da</strong> samxreT kavkasiad <strong>da</strong>yofas mxolod politikosTa neba ar<br />

gansazRvrav<strong>da</strong> <strong>da</strong> es arc XIX saukuneSi, kavkasiaSi ruseTis <strong>da</strong>mkvidrebis Semdeg<br />

momx<strong>da</strong>ra. am <strong>da</strong>yofas, gacilebiT Zveli politikuri mizezebis gar<strong>da</strong>, <strong>geografiuli</strong> <strong>da</strong><br />

kulturuli faqtorebic ganapirobeb<strong>da</strong>. isic un<strong>da</strong> iTqvas, rom saukuneTa manZilze<br />

kavkasia, <strong>da</strong>yofis miuxe<strong>da</strong>vad, garkveul mTlianobas inarCuneb<strong>da</strong> — xan geopolitikuri,<br />

xan (garkveulwilad) kulturuli TvalsazrisiT. Tumca <strong>da</strong>yofis tendencia,<br />

istoriulad, erTianobis tendenciaze Zlieri iyo.<br />

<strong>kavkasiis</strong> erTian geopolitikur <strong>da</strong> kulturul sivrced moazrebis SesaZleblobaze<br />

samecniero literaturaSi sxva<strong>da</strong>sxva Tvalsazriss vxvdebiT. magaliTad, j.kaSias<br />

azriT, `geopolitikuri TvalsazrisiT, amierkavkasia <strong>da</strong> CrdiloeT kavkasia TiTqos<br />

erTian sivrces ver un<strong>da</strong> qmnides kavkasionis qedis simaRlisa <strong>da</strong> `kedlurobis~ gamo. es<br />

sakiTxi am sivrcis iberokavkasiuri koncefciis sazRvrebSi moqcevis tradiciasTan<br />

ufro Cans <strong>da</strong>kavSirebuli, vidre seriozul integralur analizTan” 27 . gar<strong>da</strong> amisa,<br />

yuradRebas iqcevs kidev ori momenti: erTis mxriv, geopolitikuri <strong>da</strong> istoriuli<br />

pirobebi gansazRvrav<strong>da</strong> zogadkavkasiuri kulturul-tipologiuri safuZvlebis<br />

Camoyalibebas, <strong>kavkasiis</strong> integraluri veqtorebis CrdiloeTi<strong>da</strong>n samxreTisaken<br />

orientaciis fonze (am orientacias ki, j.kaSias azriT, safuZvlad edo kavkasionis<br />

25 Шадже А.Ю. Феномен кавказской идентичности. - Научная мысль Кавказа, Ростов-на-Дону, 2002, № 1 (29), с.36.<br />

26 Дамениа О.Н. Кавказская культурная общность: миф или реальность. – Научная мысль Кавказа, Ростов-на-Дону, 2002, №<br />

1, с.51.<br />

27 kaSia j. mijaWvuli saqarTvelo. _ Jurn.: iveria (qarTul-evropuli institutis Jurnali). 3, Tbilisibriuseli,<br />

1993, gv.6.<br />

26

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!