12.05.2015 Views

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

gavrcelebuli iyo <strong>kavkasiis</strong> (qalkedoniti somxebi, albanuri monofizituri <strong>mosaxleoba</strong>,<br />

CrdiloeT kavkasia) mosaxleobis ara mxolod warCinebulTa wreSi, aramed farTo<br />

fenebSic.<br />

is, rom kavkasia, Tanamedrove politikuri terminologiiT, erTiani geopolitikuri<br />

sivrce iyo, kargad hqon<strong>da</strong>T gacnobierebuli maSindel politikur <strong>da</strong><br />

kulturul moRvaweebs 112 . amis <strong>da</strong>sturia XI s. 70-ian wlebSi Seqmnili koncefcia,<br />

romelic leonti mrovels ekuTvnis 113 . mas un<strong>da</strong> <strong>da</strong>esabuTebina kavkasiuri samyaros<br />

erToba <strong>da</strong> saqarTvelos mmarTvelTa kursis safuZvlianoba, romelic <strong>kavkasiis</strong><br />

gaerTianebisken iyo mimarTuli. amave dros, leonti mrovelis TxzulebaSi mkafiod<br />

vlindeba swored gaerTianebis procesSi warmoSobili Teoriuli interesi xalxTa<br />

klasifikaciisa <strong>da</strong> maTi <strong>geografiuli</strong> gansaxlebis sakiTxebisadmi 114 . <strong>da</strong>axloebiT amave<br />

periodSi yalibdeba qarTuli mesianisturi idea, romelic emyarebo<strong>da</strong> rwmenas, rom<br />

qarTul enas gansakuTrebuli misia ekisreba; qristes kvarTi saqarTveloSia;<br />

saqarTvelo RvTismSoblis wilxvedri qveyanaa; bagrationebi RvTiuri warmomavlobisani<br />

aran. es idea imave mizans emsaxurebo<strong>da</strong>, rasac leonti mrovelis koncefcia <strong>da</strong><br />

did rols asruleb<strong>da</strong> XI-XII ss. saqarTvelos kulturul <strong>da</strong> politikur cxovrebaSi.<br />

mesianizmi ganekuTvneba politikuri azrovnebisa <strong>da</strong> qcevis mdgrad stereotipTa<br />

ricxvs, romlebic garkveul viTarebaSi yalibdeba <strong>da</strong> droSi praqtikulad ucvlelia.<br />

Tumca qarTuli mesianisturi idea `dRegrZelobiT~ swore<strong>da</strong>c rom ar gamoirCeva.<br />

enasTan erTad <strong>da</strong> enis meSveobiT, erTiani <strong>kavkasiis</strong> CamoyalibebaSi udides rols<br />

asruleb<strong>da</strong> sarwmunoeba. saqarTvelos — Camoyalibebadi erTobis centris — meSveobiT<br />

qristianoba vrceldebo<strong>da</strong> CrdiloeT kavkasiaSi, sa<strong>da</strong>c arsebob<strong>da</strong> saepiskoposo<br />

kaTedrebi, mkvidrdebo<strong>da</strong> saqarTvelos politikuri <strong>da</strong> kulturuli zegavlena.<br />

`qarTvel mefeebs mSvenivrad esmo<strong>da</strong>T ideologiis mniSvneloba, amiT aixsneba maTi<br />

mcdeloba, <strong>da</strong>viT aRmaSenebli<strong>da</strong>n moyolebuli, qalkedonur mrwamsze moeqciaT<br />

monofiziti somxebi” 115 .<br />

ra saxisa iqnebo<strong>da</strong> `didi samyaro _ kavkasia~, romelic saqarTvelos, rogorc<br />

birTvis, garSemo yalibdebo<strong>da</strong>, miiReb<strong>da</strong> Tu ara igi calke civilizaciis an<br />

subcivilizaciis saxes, Zneli saTqmelia, magram faqtia, rom erTiani geopolitikuri<br />

sivrcis Seqmnis mcdelobas Tan axl<strong>da</strong> misi ideologiuri <strong>da</strong> kulturuli safuZvlebis<br />

uzrunvelyofisaken mimarTuli RonisZiebani, romlebic met-naklebi warmatebiT<br />

xorcieldebo<strong>da</strong>.<br />

samxreT <strong>da</strong> CrdiloeT <strong>kavkasiis</strong> mravalerovani, mravalkulturuli <strong>da</strong><br />

multireligiuri saxelmwifos saqarTvelos irgvliv gaerTianeba metad mniSvnelovani<br />

faqtori iyo <strong>kavkasiis</strong> erTiani geopolitikuri sivrcisa <strong>da</strong> kulturis homogenizaciis<br />

Tu ara, erTgvari gamTlianebis TvalsazrisiT, <strong>da</strong> amave dros, yoveli Semadgeneli<br />

nawilis specifikurobis ganviTarebisaTvis 116 .<br />

magram kavkasiuri erTobis istoria xanmokle aRmoCn<strong>da</strong>. rogorc l.tuxaSvili<br />

aRniSnav<strong>da</strong>, saqarTvelom ver SesZlo ganexorcielebina eqspansiis ori yvelaze<br />

efeqturi <strong>for</strong>ma: ekonomikuri eqspansia _ ganviTarebuli savaWro kapitalis mier<br />

gavlenis qveS myofi provinciebis ekonomikuri aTviseba (am donisaTvis saqarTvelos<br />

112 musxeliSvili d. kavkasiuri politika Sua saukuneebis saqarTveloSi (XIII saukunemde). — qarTuli<br />

diplomatia (weliwdeuli), V, Tb., 1998, gv.13.<br />

113 leonti mroveli. cxovreba qarTvelTa mefeTa. — qarTlis cxovreba, I.. Tb., 1955.<br />

114 kekeliZe k. xalxTa klasifikaciisa <strong>da</strong> <strong>geografiuli</strong> ganrigebis sakiTxebi Zvel qarTul mwerlobaSi. _<br />

kekeliZe k. etiudebi Zveli qarTuli literaturis istorii<strong>da</strong>n, I. Tb., 1956, gv.169-182.<br />

115 Лордкипанидзе М. К вопросу «Кавказского единого дома». - Caucasica (The Journal of Caucasian Studies). Volume 2.<br />

Tbilisi, 1998, с.168.<br />

116 kaSia j. mijaWvuli saqarTvelo – Jurn.: iveria (qarTul-evropuli institutis Jurnali), # 3, Tbilisibriuseli,<br />

1993, gv.7-8.<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!