kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
moSveliebiT saSualebas mogvcems, Tvali mivadevnoT Cveni kulturis Sinagan<br />
maxasiaTebelTa dinamikas <strong>da</strong> sxva kulturebTan/civilizaciebTan mis mimarTebas.<br />
amgvari muSaoba sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>rgis mkvlevarTa erTobliv Zalisxmevas moiTxovs.<br />
mxolod am SemTxvevaSi iqneba <strong>da</strong>skvnebi <strong>da</strong>majerebeli.<br />
kulturuli <strong>da</strong> religiuri identurobis problemaTa<br />
aqtualizacia postsabWoTa xanaSi. eTnikurobisa <strong>da</strong><br />
religiurobis ideologizacia <strong>da</strong> politizacia<br />
Cveni kursis farglebSi, religiaSi igulisxmeba ara sakuTriv religiuri moZRvreba<br />
<strong>da</strong> instituti, aramed centraluri sistema, romelic axdens kulturis/civilizaciis<br />
konstruirebas. TviT religiis <strong>for</strong>mirebas mniSvnelovanwilad gansazRvravs<br />
kultura/civilizacia TviTorganizaciis procesSi, rogorc `pasuxs~ <strong>garemo</strong>s `gamowvevaze~.<br />
religia ayalibebs faseulobaTa sistemas, romelsac efuZneba mis aRmsarebelTa<br />
individualuri <strong>da</strong> jgufuri faseulobani.<br />
rogorc cnobilia, qristianul-marTlmadideblurma sarwmunoebam didi roli<br />
Seasrula saqarTvelos istoriaSi. mas <strong>da</strong>efuZna qarTuli kultura, romlis saxis<br />
CamoyalibebisaTvis didi mniSvneloba hqon<strong>da</strong> aRmosavlur qristianul samyaroSi<br />
<strong>da</strong>mkvidrebul normebs. rigi mizezebis gamo, romelTa Soris umTavresi iyo<br />
saqarTvelos politikuri, kulturuli <strong>da</strong> civilizaciuri <strong>garemo</strong>, marTlmadidebloba<br />
erovnulobasTan gaigiv<strong>da</strong> <strong>da</strong> misi <strong>da</strong>cva qveynis `gamoxsna-aRdgomis~ problemas<br />
<strong>da</strong>ukavSir<strong>da</strong>. erTmorwmune mokavSiris, Semdeg ki mfarvelis Zieba saukuneTa manZilze<br />
saqarTvelos sagareo politikis erT-erTi ZiriTadi mimarTuleba iyo. politikuri<br />
orientaciis sakiTxi CvenSi kulturuli orientaciis problemad trans<strong>for</strong>mir<strong>da</strong>,<br />
islamur samyarosTan mravalsaukunovani <strong>da</strong>pirispirebis pirobebSi ki am arCevanma<br />
miiRo, agreTve, religiur-kulturuli arCevanis saxe.<br />
SemTxveviTi ar un<strong>da</strong> iyos is faqti, rom qarTul saistorio wyaroebSi Cveni<br />
mahmadiani mezoblebi umTavresad sarwmunoebrivi Sinaarsis matarebeli saxelebiT<br />
ixseniebian: `musulmanni~ (“istoriani <strong>da</strong> azmani SaravandedTani”), `musurmanni~ (basili<br />
ezosmoZRvari), `mohmadianni~ (iqve), `islemTa eri~ (iqve), `islemni~ (“istoriani <strong>da</strong><br />
azmani...“), `sarkinozni~ (iqve), Tumca gvxvdeba eTnikuri saxelebic 174 .<br />
aRniSnul sakiTxTan <strong>da</strong>kavSirebiT, niSandoblivia saqarTvelos demokratiuli<br />
respublikis cnobili moRvawis gr. lorTqifaniZis Tvalsazrisi. `saqarTvelos kulturuli<br />
<strong>da</strong> civilizaciuri orientacia mtkiced iyo mimarTuli evropisaken. es<br />
politika qarTveli xalxis tradiciul-istoriuli swrafvaa, _ aRniSnav<strong>da</strong> igi. _<br />
aziaSi SeWrili saqarTvelo Tavis saqristiano kulturiT mu<strong>da</strong>m ufro evropis nawils<br />
warmoadgen<strong>da</strong>, vidre aziisas. saqarTvelos Segnebuli hqon<strong>da</strong> <strong>da</strong> aqvs, rom jerjerobiT<br />
yovel SemTxvevaSi yvelaze uaresi evropa saukeTeso azias sjobia” 175 .<br />
magram, rogorc ukve aRvniSneT, erTia politikuri <strong>da</strong>, Tun<strong>da</strong>c, sarwmunoebrivi<br />
orientacia, meore ki _ ama Tu im civilizaciisadmi kuTvnileba, romelic, politikur<br />
<strong>da</strong> ekonomikur interesebze <strong>da</strong>myarebuli kavSirebisagan gansxvavebiT, xangrZlivi<br />
drois manZilze yalibdeba <strong>da</strong> warmoadgens mravali sxva<strong>da</strong>sxva <strong>garemo</strong>ebis (zogjer _<br />
SemTxveviTisac) Sedegs. ingliseli mecnieri a.smiti aRniSnavs, rom religiuri<br />
174<br />
dondua v. “vefxistyaosani” <strong>da</strong> qarTveli istorikosebi. _ wignSi: saqarTvelo rusTavelis xanaSi<br />
(rusTavelis 800 wlisTavisadmi miZRvnili krebuli). Tb., 1968, gv.239.<br />
175<br />
lorTqifaniZe gr. <strong>da</strong>moukidebeli saqarTvelo. _ wignSi: lorTqifaniZe gr. fiqrebi saqarTveloze. Tb.,<br />
Tsu gamomc., 1995, gv.156-157.<br />
71