kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
universitetis leqtori. yrilobas `paraleluri parlamentis~ funqcia mieniWa.<br />
1991 wlis 1-2 noembers soxumSi gamarTul III yrilobaze asamblea `<strong>kavkasiis</strong> mTiel<br />
xalxTa konfederaciad~ iqca, romelic Tavs 1918 wlis 11 maiss gamocxadebuli mTiel<br />
xalxTa respublikis samarTalmemkvidred acxadeb<strong>da</strong>. es organizacia miznad isaxav<strong>da</strong><br />
<strong>kavkasiis</strong> xalxebs Soris socialur-kulturuli <strong>da</strong> politikuri TanamSromlobis<br />
gaumjobesebas, eTnikuri Tu sxva saxis uTanxmoebebisa <strong>da</strong> konfliqturi situaciebis<br />
Tavi<strong>da</strong>n acilebas an mSvidobiani gziT mogvarebas <strong>da</strong> gareSe mtris Setevisagan saerTo,<br />
koordinirebuli Tav<strong>da</strong>cvis sistemis SemuSavebas. es yvelaferi, maTi azriT,<br />
SesaZlebeli gaxdebo<strong>da</strong> mas Semdeg, rac ruseTis imperiis <strong>da</strong>Slis fonze rogorc<br />
CrdiloeTi, aseve samxreT <strong>kavkasiis</strong> TiToeuli respublika Tu avtonomia <strong>da</strong>moukidebeli<br />
politikuri erTeulis statuss miaRwev<strong>da</strong>. es ukanaskneli Tezisi, SeiZleba<br />
iTqvas, sakmaod uxeSad iyo SemuSavebuli <strong>da</strong> ar iTvaliswineb<strong>da</strong> arc regionis<br />
istoriul warsuls, arc im dros regionSi arsebul sxva<strong>da</strong>sxva <strong>garemo</strong>ebas. isini<br />
ugulebelyofdnen Turquli warmoSobis xalxebis interesebs regionSi, ris gamoc maT<br />
mier soxumSi, nalCikSi, vladikavkazSi, groznosa Tu mahaCyalaSi gamarTuli<br />
konferenciebis miRma <strong>da</strong>rCnen balyarelebi, yaraCaelebi, yumuxebi, noRaelebi,<br />
lezgebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>rgoelebi.<br />
axali konfederaciis struqtura Semdegnairad Camoyalib<strong>da</strong>: mas saTaveSi edga<br />
prezidenti <strong>da</strong> saprezidenti sabWo, romelic CrdiloeT <strong>kavkasiis</strong> yvela xalxis<br />
warmomadgenlisagan Sedgebo<strong>da</strong>. parlamentSi TiToeuli xalxi sam-sami wevriT<br />
iqnebo<strong>da</strong> warmodgenili. prezidentad musa Sanibovi airCies, romelmac ganacxa<strong>da</strong>, rom<br />
konfederacia Crdilo <strong>kavkasiis</strong> respublikebis xalxebisagan Sedgebo<strong>da</strong>, <strong>da</strong> ara<br />
mTavrobebisagan.<br />
konfederacia 16 xalxisa <strong>da</strong> erovnuli umciresobis warmomadgenlebs aerTianeb<strong>da</strong>.<br />
yaraCaelebi, noRaelebi, yumuxebi <strong>da</strong> kazakebi masSi meTvalyuris statusiT<br />
monawileobdnen.<br />
konfederaciis wevrTa TvalTaxedva erTmaneTisagan friad gansxvavdebo<strong>da</strong>.<br />
magaliTad, CeCnebi am organizacias <strong>da</strong>moukideblobisaTvis brZolis instrumentad<br />
ganixilavdnen, xelmZRvanelobas ki igi regionuli TanamSromlobis <strong>for</strong>umad<br />
esaxebo<strong>da</strong>. amis gamo konfederaciis wevrebi kavkasiaSi mimdinare movlenebs, maT Soris,<br />
konfliqtebs sxva<strong>da</strong>sxvagvarad exmaurebodnen 120 .<br />
1992 wlis 3 oqtombers groznoSi gamarTul sagangebo sxdomaze organizaciis<br />
saxeli Seicvala <strong>da</strong> mas <strong>kavkasiis</strong> xalxTa konfederacia ewo<strong>da</strong>, rac miznad isaxav<strong>da</strong> mis<br />
SemadgenlobaSi kazakebisa <strong>da</strong> sxva xalxebis aqtiur CarTvas. magram konfederaciis<br />
mTavar sakiTxad kvlav misi erTianobis sakiTxi rCebo<strong>da</strong>.<br />
metic, male cxadi Seiqmna am organizaciis ususuroba. imis gamo, rom kavkasiel<br />
xalxTa konfederaciis moqmedeba (afxazuri separatizmis mxar<strong>da</strong>Wera, rac<br />
faqtobrivad saqarTvelosadmi ruseTis agresiis mxar<strong>da</strong>Weras niSnav<strong>da</strong>, CeCnuri<br />
gamaTavisuflebeli moZraobisadmi <strong>da</strong>pirispireba <strong>da</strong> a.S.) ZirSive ewinaaRmdegebo<strong>da</strong><br />
Tavis principebs. mas male saxeli gauty<strong>da</strong>, Tumca konfederaciis mier deklarirebuli<br />
moTxovnebi erTxans popularobiT sargeblob<strong>da</strong> <strong>kavkasiis</strong> xalxebSi. Tavad<br />
konfederaciis liderebi saerTaSoriso avtoritetis mopovebazec zrunavdnen. 1994<br />
wlis <strong>da</strong>sawyisSi Sanibovi TurqeTs ewvia, sa<strong>da</strong>c sagareo saqmeTa saministrosa<br />
generaluri Stabis oficialur pirebsac Sexv<strong>da</strong>. vrceldebo<strong>da</strong> in<strong>for</strong>macia, TiTqos<br />
konfederaciis xelmZRvanelebTan Sexvedras aSS kongresis wevrebic moiTxovdnen 121 .<br />
120<br />
CrdiloeT <strong>kavkasiis</strong> xalxTa erToba: miTi <strong>da</strong> sinamdvile. _ saqarTvelos sagareo saqmeTa saministros<br />
sagareo politikis kvlevisa <strong>da</strong> analizis centris biuleteni, 7 (16), Tb., 1999, gv.20-21.<br />
121<br />
iqve, gv.23.<br />
53