12.05.2015 Views

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

konfesiuri niSniT <strong>da</strong>yofis tendencia, risi magaliTicaa kavkasia, balkaneTi Tu<br />

centraluri azia TavianTi lokaluri konfliqtebiT.<br />

atlantistTa mTavari ideologis z.bJezinskis mixedviT, kavkasia satransporto<br />

xazze mdebare <strong>da</strong> geopolitikurad metad mniSvnelovani `evraziuli balkaneTis~<br />

nawilia. igi mniSvnelovani geopolitikuri sivrcea masTan <strong>da</strong>kavSirebuli yvela xalxisa<br />

<strong>da</strong> qveynisaTvis.regionSi strategiuli mdebareoba aqvs saqarTvelos, romelic<br />

uxsovari droi<strong>da</strong>n iyo aRmosavleTisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>savleTis, CrdiloeTisa <strong>da</strong> samxreTis<br />

<strong>da</strong>makavSirebeli xidi. z.bJezinskis mixedviT, swored SavizRvispireTze gadis<br />

evraziuli civilizaciis geopolitikuri <strong>da</strong> socialur-kulturuli sazRvrebi. aq<br />

ikveTeba bipolaruli RerZebi <strong>da</strong>savleTi _ aRmosavleTi <strong>da</strong> CrdiloeTi _ samxreTi 151 .<br />

<strong>kavkasiis</strong> konfliqtebma didi politikur-ekonomikuri (kavkasiaSi arsebuli<br />

satransporto qselis rRveva, afxazeTis sarkinigzo bloka<strong>da</strong>) <strong>da</strong> socialur-eTnikuri<br />

(igulisxmeba, pirvel rigSi, migraciuli procesebi) gamoiwvia. ga<strong>da</strong>uWreli<br />

konfliqtebi aferxeben qveynebis politikur-ekonomikur ganviTarebas, iwveven<br />

arastabilurobas, biZgs aZleven organizebul <strong>da</strong>naSaulsa <strong>da</strong> terorizms. es Tavis<br />

mxriv, aisaxeb im did proeqtebze (navTobsadeni, traseka), romlebic kavkasiaSi un<strong>da</strong><br />

ganxorcieldes <strong>da</strong> romlebic am regionSi usafrTxoebisa <strong>da</strong> stabilurobis garantad<br />

gvevlineba.<br />

am konfliqtebis mogvarebaSi CarTulia evrokavSiri, sxva<strong>da</strong>sxva saerTaSoriso<br />

organizacia. isini <strong>da</strong>interesebuli arian regionSi mSvidi <strong>da</strong> stabiluri situaciis<br />

SeqmniT. evrokavSiri amis miRwevas politikuri <strong>da</strong> ekonomikuri saSualebebiT<br />

cdilobs, amerikis SeerTebuli Statebi ki _ politikuri <strong>da</strong> samxedro meTodebiT.<br />

aucilebelia imis aRniSvna, rom <strong>kavkasiis</strong> konfliqtebs diferencirebulad un<strong>da</strong><br />

mivudgeT. ar SieZleba CrdiloeT <strong>da</strong> samxreT <strong>kavkasiis</strong> konfliqtebi erT prizmaSi<br />

moiazrebodes mxolod imitom, rom isini kavkasiaSi mimdinareobs. pirvel rigSi, es<br />

saerTaSoriso politikur sarbielze maT<strong>da</strong>mi sxva<strong>da</strong>sxva <strong>da</strong>mokidebulebiT aris<br />

ganpirobebuli. samxreT kavkasiaSi aqtiurad ikveTeba <strong>da</strong>svleTisa <strong>da</strong> aSS interesebi<br />

yvela sferoSi, maSin rodesac CrdiloeT kavkasia ruseTis ganuyofel nawilad<br />

aRiqmeba. amrigad, SeiZleba iTqvas, rom arsebuli politikuri koniunqturi<strong>da</strong>n<br />

gamomdinare, <strong>kavkasiis</strong> erTian regionad ganxilva friad problemuria, Tumca<br />

politologebi ar gamoricxaven amgvar perspeqtivas, Tu ganxorcieldeba Semdegi<br />

pirobebi: 1) kavkasiaSi moqmedi eqstraregionuli Zalebi (ruseTi, irani, TurqeTi, aSS,<br />

evrokavSiri) ga<strong>da</strong>wyveten mWidro TanamSromlobas am regionSi; 2) ruseTis<br />

dezintegraciis procesi gagrZeldeba <strong>da</strong> CrdiloeT kavkasiasac moicavs. sxva<br />

SemTxvevaSi CrdiloeT <strong>da</strong> samxreT kavkasia cal-calke subieqtebad <strong>da</strong>rCebian 152 .<br />

`pro<strong>da</strong>savlur, prorusul <strong>da</strong> pankavkasionistur Tu izolacionistur mimarTulebebs<br />

Soris brZolaSi mtkivneulad mimdinareobs saqarTvelos sagareo politikuri<br />

prioritetebis Camoyalibebis procesi” 153 . samxreT <strong>kavkasiis</strong> saxelmwifoebs am Zalebs<br />

Soris arCevani ukve gakeTebuli aqvT. saqarTvelosa <strong>da</strong> azrbaijanis <strong>da</strong>savluri, xolo<br />

somxeTis gamokveTilad prorusuli orientacia, bunebrivia, gaaZnelebs <strong>kavkasiis</strong><br />

saxelmwifoTa <strong>da</strong>axloebasa <strong>da</strong> erTian kavkasiaze saubars, miT umetes im viTarebaSi,<br />

roca am saxelmwifoebs ruseTisagan provocirebuli konfliqtebi ukve aTeuli welia<br />

mougvarebeli aqvT <strong>da</strong> amis gamo mravali problema aqvT ga<strong>da</strong>sawyveti (ltolvilebi,<br />

samSvidobo Zalebi, separatistuli reJimebi <strong>da</strong> sxv.). Tumca isic un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom<br />

151 Бжезинский З. Великая шахматная доска. М., 1998, с.69-73.<br />

152<br />

utiaSvili S. <strong>kavkasiis</strong> usafrTxoebis perspeqtivebi. “mSvidobiani kavkasia”? — saqarTvelos<br />

strategiuli kvlevevbisa <strong>da</strong> ganviTarebis centris biuleteni, 41, 2000, agvisto, gv.38.<br />

153 iqve.<br />

64

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!