kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
kavkasiis geografiuli garemo da mosaxleoba - Center for Social ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
javaxeT-somxeTis vulkanuri mTianeTis CrdiloeT nawilze. es wmin<strong>da</strong> <strong>geografiuli</strong><br />
faqtori<strong>da</strong>n gamomdinareobs _ <strong>kavkasiis</strong> umetes teritoriaze gvxvdeba evropuli<br />
tipis landSafti, rac ar gvxvdeba am mTianeTze. aqac <strong>kavkasiis</strong> nawili (maT Soris Cvenc)<br />
evropaSi eqceva, nawili ki aziaSi. mexuTe versiis Tanaxmad ki, sazRvari miuyveba<br />
saqarTvelos, azerbaijanisa <strong>da</strong> somxeTis samxreT sazRvrebs. am versiis Tanaxmad,<br />
mTeli kavkasia evropas miekuTvneba 186 .<br />
<strong>da</strong> bolos, miuxe<strong>da</strong>vad <strong>kavkasiis</strong> qveynebis demokratizaciis sferoSi miRweuli<br />
garkveuli warmatebebisa, <strong>da</strong>savleTis qveynebi mainc sifrTxiliT ekidebian maT. aq<br />
saubaria ara a<strong>da</strong>mianis uflebebze, sityvis Tavisuflebaze, ekonomikis liberalizaciaze,<br />
aramed wmin<strong>da</strong> mentalur problemaze. <strong>da</strong>savleTis politikosebi ar aRiareben<br />
pontos sivrces Zveli kontinentis nawilad <strong>da</strong> Tvlian mas evropis Soreul <strong>da</strong> ucxo<br />
periferiad.<br />
XX saukunis bolo aTwleulebi<strong>da</strong>n moyolebuli, kulturis problematika,<br />
mecnierebTan erTad, sul ufro metad iqceva politikosTa yuradRebis sagnad. 1995 w.<br />
amerikeli mkvlevrebi l.lindstromi <strong>da</strong> j.m.uaiti aRniSnavdnen, rom Tu adre<br />
kulturis fenomenTan <strong>da</strong>kavSirebuli sakiTxebi, ZiriTa<strong>da</strong>d, akademiuri kvlevis sagans<br />
warmoadgen<strong>da</strong>, dRes isini sul ufro xSirad iqceva aqtualur politikur problemad.<br />
politikuri reJimebi kulturis fenomenis gamoyenebiT cdiloben identurobis,<br />
politikuri avtonomiisa <strong>da</strong> sxva miznebis legitimacias. kulturis sakiTxebis<br />
ganxilvaSi erTvebian politikuri eqspertebi, biologebi Tu statistikosebi. aseT<br />
viTarebaSi kulturologebs uxdebaT TavianTi profesiuli interesis sferos<br />
gansazRvra <strong>da</strong> kulturis gamijvna misi politikuri fiqciisagan. amave mizezis gamo,<br />
zogjer, wmin<strong>da</strong> akademiuri kulturologiuri naSromi politikuri diskusiis sagnad<br />
iqceva xolme 187 . dRes kultura omia, romelsac veravin gaveqceviTo, askvnidnen<br />
l.lindstromi <strong>da</strong> j.uaiti 188 . aRsaniSnavia isic, rom civilizaciuri identurobis<br />
gansazRvra, arcTu iSviaTad, ganixileba im krizisi<strong>da</strong>n Tavis <strong>da</strong>Rwevis saSualebad,<br />
romelsac ganicdian Camoyalibebis procesSi myofi saxelmwifoebi.<br />
XX-XXI ss. mijnaze kulturuli <strong>da</strong> civilizaciuri identurobis problemaTa<br />
aqtualobis zr<strong>da</strong>s, sxva <strong>garemo</strong>ebebTan erTad, xeli Seuwyo imanac, rom msoflios<br />
xalxebma — rogorc <strong>da</strong>savlelebma, ise ara<strong>da</strong>savlelebma — <strong>da</strong>iwyes pasuxis Zieba<br />
globalizaciis gamowvevaze. kulturis globalizaciis perspeqtiviT SeSfoTebulni<br />
arian rogorc ara<strong>da</strong>savluri samyaros warmomadgenlebi, romlebic globalizacias<br />
vesternizaciad aRiqvamen, ise Tavad <strong>da</strong>savlelebic, romelTac aranakleb aSfoTebT<br />
sakuTari kulturuli saxis <strong>da</strong>kargvis safrTxe.<br />
civilizaciaTa konfliqtis prognozma, romelic mkafiod Camoyalib<strong>da</strong> XX s. 90-ian<br />
wlebSi, axali biZgi misca eTnosTa kulturuli raobisa <strong>da</strong> civilizaciuri kuTvnilebis<br />
problemaTa kvlevas, gansakuTrebiT — im xalxebisaTvis, romlebic civilizaciaTa<br />
gamyof mijnebze cxovroben <strong>da</strong>, <strong>da</strong>saxelebuli prognoziT, ganwirulni arian<br />
civilizaciaTa Soris aRmocenebuli sisxlismRvreli konfliqtebis brZolis velad<br />
qcevisaTvis.<br />
iuneskos programis — `msoflios kulturuli proeqti~ — direqtori d.Saferi 1996<br />
wels aRniSnav<strong>da</strong>, rom msoflio ekonomikuri saukuni<strong>da</strong>n kulturis saukuneSi ga<strong>da</strong>dis,<br />
romelsac mkvlevarTa nawili kulturaTa <strong>da</strong> civilizaciaTa Sejaxebis saukuned<br />
naTlavs; naTeli gax<strong>da</strong>, rom kulturis faqtoris gaTvaliswinebis gareSe msoflios<br />
mowyobis nebismieri gegma warumateblobisTvisaa ganwiruli. Saferis azriT, swored<br />
186 gegeSiZe a. geopolitika. Tb., 1992, gv. 132-134.<br />
187 Lindstrom L., White G.M. Anthropology’s New Cargo: Future Horizons. - Ethnology. Pittsburg, 1995, vol.34, # 3, gv. 205.<br />
188 iqve.<br />
76