CLAIRLIEU - Canons Regular Blog

118 HENRICUS HOLLMANN
ze in hun juiste samenhang zou kunnen zien, zou niet alleen de
waarheid gediend, maar ook het oordeel erover zoveel begrij-
pender en milder worden. Wie schokkende gebeurtenissen uit
het verleden overlaat aan interpretatie door de fantasie van het
nageslacht, bewijst geen dienst aan de nagedachtenis van zijn
voorgangers. Het streven om bepaalde personen en hun daden
tot elke prijs schoon te wassen en te idealiseren, of feiten te
vergoelijken en verdonkeremanen, is niet alleen onwetenschap-
pelijk, het is ook onrechtvaardig, omdat dit gaat ten koste van
anderen. Niemand kan verantwoord geschiedenis schrijven, wan-
neer de bronnen niet open staan of onbetrouwbaar zijn. Het
ruimhartige voorbeeld van de geleerde Leo XIII, die het tot
dusverre streng gesloten geheim Vaticaans archief in 1884 voor
alle historici, ook de niet-katholieke, openstelde, was zeker toen
nog lang geen gemeengoed. ,,Put zoveelmogelijk uit de bron
nen", zei Leo XIII tot de leden van de Duitse historische kring,
,,wij hebben geen vrees voor de publicatie van documenten, wij
zijn niet beangst voor licht in onze archieven" 7. Welnu, wie iets
van kerkgeschiedenis wist, begreep, dat een dergelijke bronnen-
studie ook feiten aan het licht moest brengen, die comprommite-
rend waren voor de Kerk, ook soms in haar hoogste gezag-
dragers.
T G. Goyau, Lion XIII, in Dhtiontnure de Thiologie Catholique, t. IX, Pari»>
1926.