CLAIRLIEU - Canons Regular Blog

BETEKENIS VAN ZIJN PERSOONLIJKHEID 205
man als Honhon kan men trouwens hetzelfde met recht beweren.
De toen nogal eens geuite klacht, dat er in de orde slechts een
paar mensen tot iets in staat schenen, zal wel niet helemaal
zonder grond zijn geweest. Wat Hollmann en Honhon betreft
zou men dat dan ,,les defauts de ses belles qualites" kunnen
noemen. Men moet echter niet vergeten, dat de omstandigheden
daartoe hadden meegewerkt. Reeds op jeugdige leeftijd waren
hem allerlei vertrouwensposten opgedragen en nooit was hem
iets te veel geweest. Steeds had hij er tijd voor weten te vinden
of te maken. En dat geschiedde in jaren, waarin de orde op
een stilstaand water, en dan met dalend peil, geleek. Zij was
niet alleen zeer klein, maar ook weinig actief. Voor een deel zal
dat de terugslag zijn geweest op de grote dosis energie, die.
van den Wijmelenberg haar had toegediend en op de teleur-
stellingen, die dat vurig elan hadden gebroken. Voor een ander
deel valt het misschien nog meer te wijten aan de bijna twintig
jaren tussen 1881 en 1899 dat het haar aan vooruitstrevende en
energieke leiding ontbrak. Men kan daarom de verhouding ook
omkeren en zich afvragen, wat er van de orde zou geworden
zijn zonder moedige en ondernemende mannen als een Hollmann
of Honhon. Hun bezieling en ijver, hun bekwaamheid, hun
bevorderen van de religieuze geest en de studielust zijn in ieder
geval van onschatbare waarde geweest. En de tegenwoordige
bloei der orde lijkt ons, menselijkerwijze gesproken, onvoorstel-
baar zonder een generalaat als dat van Henricus Hollmann.
Tegelijkertijd kan men de providentiele rol, die van Mil ge-
durende dertig jaar heeft gespeeld, daarbij onmogelijk over het
hoofd zien. Er is wel geen terrein der ordesactiviteit denkbaar,
waarop zijn stimulerende kracht en vindingrijke geest hun in-
vloed niet hebben uitgeoefend. Hij bezat de bijzondere gave om
nieuwe krachten te ontdekken en los te slaan, en deze tot hun
recht te doen komen. Hollmann keurde dit streven niet alleen
goed, maar steunde het ook met zijn autoriteit. En dit ondanks
de goed bedoelde, maar conservatieve bedenkingen van som-
migen.
Als er een thema is, waarvoor tegenwoordig belangstelling
bestaat, dan is het dat van de intermenselijke verhoudingen.