'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

nooit.’ Een burgemeester: ‘De manier waarop ministers bij in sommige
nieuwsrubrieken worden getutoyeerd door cabaretiers, dat soort
omgangsvormen doet het aanzien van bestuurders geen goed.’
4.4 Bestuurlijke (in)stabiliteit
Problematische bestuurscultuur
Een veel gebruikte werkdefinitie van het begrip cultuur is: ‘Door groepen
gedeelde overtuigingen, waarden en normen, die zich via regels, routines,
rituelen en symbolen uiten, en die gedrag voor groepen betekenisvol
maken’. 132 Cultuur is een soort ‘mentale programmering’ van mensen. 133
Een bestuurscultuur verwijst naar de mentale programmering van de
raadsleden en bestuurders, naar hun gewoonten en manieren van doen. 134
Bestuursculturen verschillen per gemeente. De ene gemeente staat als
soepel, transparant en bestuurlijk stabiel te boek, de andere als intolerant,
conflictueus en bestuurlijk instabiel. Daartussen bevindt zich een scala aan
andere mogelijkheden.
Volgens Castenmiller c.s. zijn er geen aanwijzingen dat de bestuurlijke
instabiliteit toeneemt. 135 Veel respondenten menen in zijn algemeenheid
wel dat de plaatselijke bestuurscultuur problematischer is dan in vroeger
tijden het geval was. Mede door de komst van meer en kleinere partijen
met minder ervaring wordt het vaak onrustiger in de raad. Dat is ook het
geval in gemeenten waar het traditioneel bestuurlijk rustig is. Ook daar
kan ineens de vlam in de pan slaan. Herindeling kan daarbij ook een rol
spelen. Waar sprake is van een heringedeelde gemeente speelt het verschil
in bestuursstijl en - cultuur tussen de oude gemeenten soms nog op. Soms
ook willen vertegenwoordigers van voormalige kleine gemeenten een
‘grote broer’ graag een lesje leren als die kans zich voordoet. En
wethouders wonen zelf in een van de kernen van de gemeente. Een
ex-wethouder: ‘De kas van de gemeente wordt daardoor leger. Want als je
een discussie krijgt over voorzieningen in de hoofdkern is er altijd wel een
kern die vindt dat die minder bedeeld dreigt te worden - wethouders
faciliteren dan dat kernen toch hun zin krijgen. Mensen uit de kernen
kennen de wethouder - ook al word je als wethouder geacht boven de
partijen te staan, dat lukt dus niet altijd.’
132 Bovens e.a. 2006: 26; Aardema 2010: 81.
133 Hofstede 2001: 16, 224.
134 Korsten & Schoenmaker 2008: 236.
135 Castenmiller e.a. 2010: 12.
111