'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

56
zijn privéomstandigheden die gemakkelijk tegen je kunnen worden
gebruikt (zonder vergunning gebouwd, te veel hobbydieren, e.d.).
Ook daar moet een aankomend wethouder tevoren aan denken.
Veelheid en werkdruk worden door ex-wethouders dikwijls als belastende
factoren genoemd, ofschoon niet tegelijk als (mede-)oorzaak van de val.
Een enkele respondent steekt de loftrompet over het wethouderschap, de
meesten vinden het een zware baan. ‘Je moet elk weekend een paar koffers
lezen.’ Menig ex-wethouder spreekt van werkweken van 70 uur. Naast vijf
dagen in de week moet men veelal ook vier avonden beschikbaar zijn. 51
Wethouders die hun functie tussen negen en vijf willen uitoefenen en
hechten aan hun privéleven komen in de problemen. Een journalist neemt
de term ‘hondenbaan’ in de mond: ‘Je moet je als wethouder overal
vertonen. En als je ergens bent is het weer de vraag of je er lang genoeg
bent. Dat vreet aan je. In de jaren negentig was men trots en blij dat je
kwam, maar nu moet een wethouder blij zijn dat-ie uitgenodigd wordt.’
Klachten van ex-wethouders over de zwaarte van het ambt zitten overigens
meer in de kwalitatieve dan in de kwantitatieve sfeer. ‘Je kunt het als
wethouder nooit goed doen,’ is een veel gehoorde opmerking. Klagen over
gezondheid berokkent over het algemeen schade aan de positie van de
wethouder. Een wethouder die regelmatig niet kwam opdagen bij
vergaderingen omdat hij telkens hoofdpijn, maagpijn of griep bleek te
hebben werd steeds ongeloofwaardiger. Een andere wethouder, die
stelselmatig last had van overwerktheid en delen van zijn portefeuille
overdroeg aan collega’s, verspeelde ook zijn krediet. Een ex-wethouder:
‘Mijn vertrek voelde niet goed, maar ik voelde me toch ook wel een beetje
verlost.’ Een andere ex-wethouder bekent dat hij het heerlijk vindt dat hij
van de agendadruk af is. Ter nuancering plaatsen we hierbij graag de
kanttekening dat het beelden zijn van gevallen wethouders die we hier
weergeven. Veel andere wethouders - die niet in bestuurlijke problemen
verkeren - vinden het wethouderschap een fantastische baan, zo bleek ook
in onze cases.
Ex-wethouders zeggen in een aantal gevallen dat ze met de wijsheid van
thans anders hadden gehandeld als ze het over hadden kunnen doen. Dat
zeggen zij dan vooral in het licht van de lessen die men persoonlijk trok uit
het conflict en in mindere mate in termen van een andere voorbereiding
c.q. professionalisering. In het proces zelf heeft niemand een poging
gedaan tot verandering van de eigen oriëntatie of het eigen gedrag. In een
51 Wethouders vinden ’s avonds en in het weekend werken de minst plezierige kant van het
wethouderschap (Vulperhorst 2010: 78).