'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

gebaseerd op een tamelijk algemeen gedeeld beeld van een groot aantal
betrokkenen bij de onderzochte materie. Ook al is derhalve geen sprake
van een representatief c.q. kwantitatief onderzoek, de patronen of
regelmatigheden die we in het navolgende verwoorden komen niet
‘zomaar uit de lucht vallen’. Niettemin komt de uiteindelijke verwoording
volledig voor rekening van ons als auteurs.
5.2 Beantwoording onderzoeksvragen
Factoren die van invloed zijn geweest
De eerste onderzoeksvraag luidde: Welke factoren zijn van invloed geweest en
hebben geleid tot het ‘vallen’ van wethouders? In het kader van de eerste
onderzoeksvraag zijn verschillende subvragen gesteld (zie paragraaf 1.2).
We lopen deze subvragen successievelijk langs.
Ad a) Valt er een patroon te ontdekken wat betreft directe aanleiding, dieper liggende
oorzaken, signalering, (het achterblijven van) interventies en de rol van de media?
Een patroon in de hier bedoelde betekenis is volgens Van Dale ‘een
aantal gerangschikte of gecombineerde gegevens die inzicht geven in
een situatie of een regelmatig terugkerende of voortschrijdende handeling
of werking’. 145 Op basis van ons onderzoek zien we dwars door de cases
heen wel enkele regelmatigheden. De naar onze indruk het meest in het
oog springende regelmatigheid is dat de directe aanleiding zoals die in de
media naar voren komt bij doorvragen meestal niet de werkelijke oorzaak
blijkt te zijn. In veel gevallen ligt aan het politiek conflict een langjarige
voorgeschiedenis ten grondslag, ook als dat niet zo lijkt te zijn: scheurtjes
in de onderlinge verhoudingen, langzaamaan opgelopen irritaties over
manieren van doen in de uitoefening van de wethoudersfunctie, of
karaktertrekken. Het politieke conflict bleek in een aanmerkelijk aantal
gevallen vooral een ‘afrekenen’ tussen personen die elkaar langzamerhand
niet goed meer konden verdragen, naar aanleiding van iets dat in een
- soms veel - eerder stadium was gebeurd. Een voorbeeld: wie bij
coalitiebesprekingen overloopt naar een andere combinatie zonder een
goede reden moet daarvoor mogelijk een keer boeten, tenzij men het
goedmaakt. Ander voorbeeld: er moest worden afgerekend met de grote
winnaar van de laatste verkiezingen, of met iemand die een persoon of een
groep een streek heeft geleverd of - soms onbewust - heeft gekwetst.
145 Van Dale ‘Groot woordenboek van de Nederlandse taal’, Utrecht / Antwerpen 2005 (veertiende
herziene uitgave).
119