'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

50
een ‘sleetsheid’. Men weet hoe je reageert en doet, men heeft dat nu wel
eens gezien, men is weer toe aan iets anders.
Ex-wethouders beroepen zich er nogal eens op dat zich in de loop der tijd
niets belastends heeft opgebouwd, maar mensen om hen heen denken
daar vaak anders over. Er lijkt bijna altijd wel iets te zijn gebeurd waar deze
of gene zich minder plezierig bij voelde. Er waren altijd wel kleine missers
en irritaties. In de loop der jaren bouwt zich dat op. Men heeft het gehad
met de wethouder - zijn / haar stijl van optreden en manier van vraagstukken
benaderen. Het vertrouwen of de wethouder het nog wel aan zou
kunnen neemt af, men gaat zich afvragen of hij / zij nog wel op tijd de
juiste stappen weet te zetten. En andersom kan het ook zo werken, ook al
wil en kan de wethouder het zelf niet zien: hij / zij gaat naar de zoveelste
inspraakavond en hoort voor de zoveelste keer hetzelfde. Hoe lang
behoudt hij / zij zijn / haar persoonlijke veerkracht? Hoe lang kan hij / zij
alert het spel blijven spelen met de oppositie die alsmaar loerend op het
vinkentouw blijft zitten? Een journalist: ‘Ook wethouders die zeggen dat ze
geen regent zijn krijgen toch ook trekken van regenten. Want als je na zes
jaar voor de vijfde keer dezelfde wijk ingaat en je hoort weer dezelfde
dingen, dan zeg je: nu weet ik het zelf wel een keer, we weten wel welke
kant het op moet. Het openstaan voor nieuwe geluiden wordt minder.’
Wie vertelt de wethouder op tijd als er iets met hem / haar of om hem /
haar heen aan het veranderen is? Er is ons niet bekend in hoeverre er
functioneringsgesprekken worden gehouden met wethouders. Een studie
daarover ontbreekt. Tal van wethouders zijn niet zo gediend van
functioneringsgesprekken. Onduidelijk is ook met wie deze gesprekken
zouden moeten worden gevoerd. In het dualistische stelsel ligt het niet
onmiddellijk voor de hand dat de fractievoorzitter van de eigen partij in de
gemeenteraad dit doet. Wel blijkt in enkele cases dat fractievoorzitters de
rol oppakten om regelmatig met de eigen wethouder voortgangsgesprekken
met een ‘coachend’ karakter te voeren - waarbij voorzichtig
werd gewezen op tekortkomingen en op mogelijkheden om dingen anders
te doen. De betrokken wethouders stonden daar over het algemeen wel
voor open, maar slaagden er toch niet in om daadwerkelijk anders over te
komen.
Theoretisch kader: resultaatgerichte stijl populair
Waar het gaat om het persoonlijk optreden van een bestuurder is het in de
theorie niet ongebruikelijk om verschillende mogelijke stijlen van
besturen te onderscheiden. Veel auteurs hanteren indelingen die in
meerdere of mindere mate overeenkomen met het bekende ‘model van de