'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

38
wethouder’; ‘de manier waarop het vertrek heeft plaatsgevonden’ en ‘de
steun die de wethouder zowel in de privé- als in de zakelijke sfeer heeft
ontvangen na zijn of haar vertrek’.
Interviews en vragen
Afgesproken is om de cases vanuit verschillende mogelijke perspectieven
te benaderen. Dus niet alleen vanuit het perspectief van de betrokken
ex-wethouder, maar ook vanuit het perspectief van andere bij de case
betrokken actoren. Factoren die van invloed zijn geweest bij en/of hebben
geleid tot het vertrek van een wethouder zijn lastig objectief vast te stellen.
Verschillende betrokkenen zullen hier elk vanuit hun eigen perspectief
naar kijken. Ook de beantwoording van de vraag of het vertrek van de
betreffende wethouder achteraf als positief of als negatief beoordeeld
dient te worden (als zelfreinigend vermogen en werking van de democratie
of als ongewenste instabiliteit van het bestuur) is sterk afhankelijk van
iemands persoonlijke belang bij en interpretatie van de gebeurtenissen.
Met welke functionarissen extra interviews zijn gehouden verschilt per
case. In het ene geval lag de burgemeester in de rede, in een ander geval
een bepaalde (tegen)speler uit de gemeenteraad, een collega-wethouder of
de gemeentesecretaris. De keuze daartoe is vooral ingegeven door de
overweging van welke zijde mogelijk aanvullende, ‘andere’ informatie viel
te verwachten, maar ook hier speelden bereidheid en beschikbaarheid een
rol.
Soms was over een casus vanuit de media, uit onderzoek of anderszins al
het nodige bekend. Deze informatie hebben wij meegenomen in onze
voorbereiding op de gesprekken. Daardoor kon het aantal extra interviews
per case worden beperkt tot één à twee; in enkele gevallen konden we niet
anders dan volstaan met slechts één respondent, bijvoorbeeld omdat deze
dit als voorwaarde voor deelname stelde. Dergelijke afwegingen hebben
het totale aantal afgenomen interviews in dit onderzoek gebracht op 85.
Op onderdelen en feitelijke deelvragen kon ook worden volstaan met
telefonische informatievergaring en het wisselen van e-mails. We hebben
geen mogelijkheid onbenut willen laten om per case een goed beeld te
krijgen, binnen bepaalde doelmatige en toelaatbare grenzen.
Wij hebben bewust geopteerd voor individuele gesprekken. Hoewel het
om efficiencyredenen verleidelijk kan zijn om mensen in een groepsgesprek
te bevragen over hun visie op de situatie, is het risico hierbij dat de
verschillende perspectieven van mensen onvoldoende over het voetlicht
komen. Vooral bepaalde persoonlijke en gevoelige informatie zal minder
snel in een groepsgesprek naar voren worden gebracht dan in een